Stella Wallace, wcześniej wychowywana przez ojca, w wieku dziewięciu lat zostaje przez niego zawieziona do babci, mieszkającej w Kotlinie Motty Birch. Dzień pożegnania stanowi dla dziewczynki okazję zobaczenia leżącego na uboczu, wśród pięknych widoków domu, poznania hodowanych przy nim świń, zetknięcia z amerykańską przedwojenną prowincją. Jak mówi pierwsze zdanie „Objawicielki”, jest też dniem pierwszego, jak najbardziej fizycznego, spotkania Stelli twarzą w twarz z wyznawanym przez jej rodzinę bogiem, zwanym przez kobiety Birchów Duchojcem.

„Objawicielka” to najnowsza powieść autorstwa Daryla Gregory’ego, amerykańskiego pisarza, znanego u nas z wydanych wcześniej przez Znak „Wyginaczy łyżeczek”. Historia Stelli przemieszcza się regularnie między momentem pozostawienia jej u babci w 1933 roku, a „współczesnością”, czyli rokiem 1948, po drodze odwiedzając kolejne kluczowe chwile związane z dorastaniem dziewczyny i odkrywaniem przez nią podskórnej rzeczywistości Kotliny i jej okolic, czyli Cades Cove. Dorosła Stella jest samodzielną, niezależną kobietą, utrzymującą się z produkcji wyśmienitej księżycówki, przyjaźniącą się wyłącznie z czarnoskórym wspólnikiem w dystrybucji bimbru, Alphonse’em i noszącą w sercu głęboką urazę do Motty. Śmierć staruszki, do której dochodzi w niejasnych okolicznościach, stanowi punkt wyjścia „współczesnej” części fabuły. Stella nie chciałaby mieć z dawną opiekunką nic wspólnego, ale czuje odpowiedzialność za swoją następczynię w rodzinie Birchów, mieszkającą do tej pory z Motty dziesięcioletnią Sunny.

Cades Cove to dolina w Tennessee, z której w praktyce eksmitowano mieszkańców, gdy w latach trzydziestych XX wieku powstał tam park narodowy. Kwestia własności terenu i przyszłości okolicznych osadników stanowi regularnie tło powieściowych wydarzeń. Istotniejsze jest jednak inne pytanie: do kogo należą mistyczne objawienia? Kto ma prawo się o nich dowiadywać, kto opowiadać, kto wyciągać z nich wnioski i konsekwencje? I jaką cenę jesteśmy gotowi zapłacić za poznanie tego, o czym, jak mówi motto powieści, nie chciał pisać nawet autor biblijnej Apokalipsy. Upiorny, a jednocześnie słaby Duchojciec spotyka się wyłącznie z kobietami, czerpiąc z nich siłę i obdarzając swoistą duchową jednością. Księgi kolejnych objawicielek spisują jednak wyłącznie ich ojcowie i kuzyni…

Do pewnego momentu fabuła wydaje się toczyć dość przewidywalnie, później jednak autor wprowadza do powieści nowe elementy, po części przenosząc nacisk z opowieści umieszczonej w historycznych realiach na fantastyczną (chwilami ocierającą się o komiksowość) grozę. Dowiadujemy się, w jakich dokładnie okolicznościach zginął syn miejscowego pastora i na ile słusznie o jego śmierć oskarżana jest Stella, poznajemy też rolę odgrywaną w całej historii przez niepokojące świnie. Niewątpliwym atutem książki jest dynamiczna i niejednoznaczna, a jednocześnie budząca sympatię postać głównej bohaterki. W nierównym starciu z Duchojcem trudno jej nie kibicować.

---

¹⁾ 1 Kor 13, 12, Biblia Tysiąclecia