Przeszedłem przez drogę, skręciłem w boczną uliczkę i zszedłem ze wzgórz w stronę kwater handlarzy koło Złotego Rogu. Ścieżka była stroma i kręta, często przechodziła w krótkie odcinki schodów, tam gdzie stok był zbyt zdradziecki, odczuwałem więc wdzięczność wobec Boga, że popielate niebo nie spłynęło jeszcze deszczem, ponieważ musiałbym wtedy wielokrotnie podnosić się z ziemi. Gładkie mury wokół mnie wznosiły się wysoko, z rzadka widniały w nich drzwi, nie dostrzegłem żadnych okien. Były to obmurowane domostwa weneckich kupców, którzy swoje interesy i życie ukrywali przed oczami ciekawskich. Od czasu do czasu niewolnik lub służący wyślizgiwał się zza jednej z masywnych, odlanych z brązu bram, ale przez większość czasu ulica była pusta.

Stopniowo otoczenie zmieniało się na coraz mniej imponujące, budynki z bogatych stały się skromne, a ze skromnych nędzne. Pojawiły się sklepy, wypełniając przestrzeń towarami, dymem i okrzykami sprzedawców obiecujących transakcje niewyobrażalnie wprost korzystne. Musiałem się teraz przeciskać przez tłum, głuchy na pochlebstwa i zachęty. Wyższe piętra budynków widniejące nade mną zbliżały się do siebie coraz bardziej, wydawało mi się, że stoję w nawie ogromnego kościoła. W końcu zatrzymałem się przed domem strzelnika.

– Demetrios! – Gdy tylko przestąpiłem próg jego domu, odłożył pęk piór trzymany w ręku, wstał zza stołu i kulejąc, podszedł, by objąć mnie jak brata.

– Łukasz. – Poklepałem go po plecach, a potem cofnąłem się o krok, by mógł przenieść ciężar ciała na zdrową nogę. – Jak interes?

Łukasz zaśmiał się, wyciągając spod stołu butelkę i dwa popękane kubki.

– Dość dobrze, by zaoferować ci poczęstunek. Póki Turcy i Normanowie robią dzieci swoim kobietom, zawsze będzie dość celów dla moich strzał. – Pochylił się do przodu. – Krążą plotki o nowej wojnie, Demetriosie. Mówią, że wielka barbarzyńska armia nadchodzi, żeby zepchnąć Turków z powrotem do Persji.

– Również słyszałem te plotki – oznajmiłem. – Ale słyszę je co roku, odkąd ty i ja walczyliśmy razem nad Jeziorem Czterdziestu Męczenników. I jak do tej pory widziałem tylko awanturników, którzy obracali się przeciw nam, gdy tylko dostali trochę złota, albo opętanych wizjami wieśniaków.

Łukasz wzruszył ramionami i dolał wina.

– Ja i tak nadal będę na tym zarabiał. Moi zleceniodawcy z pałacu nie zmniejszyli zamówień już od kilkunastu lat.

Rozmawialiśmy przez jakiś czas, wymieniając się wspomnieniami, starymi i nowymi, z których część była wspólna, ale większość nie, aż w końcu wydobyłem z fałd płaszcza tajemniczy pocisk Chrysafiosa.

– Co o tym sądzisz? – Podałem go Łukaszowi. – Czy zrobiłbyś łuk, z którego dałoby się to wystrzelić z taką siłą, aby przebiło stalową kolczugę?

Łukasz wziął ode mnie strzałę i obejrzał ją dokładnie, mrużąc oczy w słabym świetle.

– Dobry łuczarz mógłby taki wykonać – powiedział ostrożnie. – Czyżbyś szukał prezentu dla córki, żeby miała czym odpędzać nachalnych zalotników? – Pytająco uniósł brwi. – Ale taka strzała to niebezpieczna zabawka. Ktoś mógłby się skaleczyć. – Potarł palcem zakrzepłą krew. – Wygląda na to, że już do tego doszło.

– Na to wygląda – przytaknąłem.

– Ktoś ubrany w stalową kolczugę? – Spojrzał na mnie uważnie.

– Być może.

Łukasz oddał mi strzałę.

– Nie. Gdybyś wystrzelił to z łuku, miałbyś dużo szczęścia, gdyby wbiło się w drzewo. Nie znam broni zdolnej poczynić takie szkody.

Zawinąłem strzałę w fałdy płaszcza, zadowolony, że nie ma tu kapitana Waregów, by drwił z tej najnowszej porażki.

Łukasz nalegał, żebym został dłużej, ale czas płynął nieubłaganie i nie chciałem, aby całe złoto Chrysafiosa poszło dziś na marne. Przez trzy godziny chodziłem po Platei, zagadując każdego najemnika i informatora, którego twarz zdołałem sobie przypomnieć, we wszystkich norach, które odwiedzali. Żaden z nich nie wiedział o takiej broni, choć wszyscy zainteresowani byli zakupem, gdybym ją przypadkiem znalazł. Niektórzy próbowali odgadnąć cel moich poszukiwań, inni przekonywali, że za rozsądną cenę zabiją dla mnie każdego, w kolczudze czy też bez. Jeden był szalony i usiłował – na szczęście niecelnie – pchnąć mnie nożem. W końcu, siedząc samotnie w małej, źle oświetlonej tawernie i żując duszoną wieprzowinę, doszedłem do wniosku, że jeśli zbiorowa pamięć wszystkich bandytów i najemników, których w życiu spotkałem, nie pomogła mi wyjaśnić tej zagadki, jej rozwiązanie musi znajdować się gdzieś dalej, poza obszarem naszej wiedzy i poza granicami cesarstwa.

Miałem rację, choć pomyliłem się trochę co do granic. Znajdowało się bowiem w małej tawernie za nabrzeżem żydowskim w osobie niskiego, okrągłego człowieczka z oleistą cerą i ubogim słownictwem.

* * *

Trafiłem na niego przez przypadek. Przyszedłem do tawerny, szukając żołnierza imieniem Kserkses, Saracena, którego poznałem w nieco gorszych czasach. Jeśli broń pochodziła ze wschodu, łudziłem się, że ją zna. Nie znał, ale zanim zdążyłem wymyślić jakąś wymówkę, zaprowadził mnie do stolika i nakłonił do picia podłego wina, które sam pociągał. Smakowało jak wywar z kory sosnowej, trzymałem zatem kielich możliwie blisko ust, żeby ukryć grymas obrzydzenia, podczas gdy on przedstawił mnie swojemu towarzyszowi – grubemu kupcowi z Genui imieniem Cabo – który potrząsnął entuzjastycznie moją dłonią i prysnął mi w twarz śliną, wymieniając swoje imię.

– Demetrios zarabiał kiedyś mieczem – wyjaśnił Kserkses, opisując etap mojego życia, o którym wolałbym zapomnieć. – Teraz zarabia głową. Nie jestem pewien, które z tych zajęć przynosi mu mniejszy zysk.

– Za żadne nie płacą mi tyle, ile jest warte – zapewniłem, choć trzy sztuki złota już zaczynały wydawać mi się wygórowaną stawką.

– Cabo był mądrzejszy – oznajmił Kserkses. – Też się tym parał. A teraz został szanowanym kupcem.

– Co sprzedajesz? – spytałem. Niewiele mnie to obchodziło, ale dopóki mówiłem, mogłem nie pić wina.

Cabo łypnął na mnie chytrze spod gęstych brwi.

– Jedwabie. Klejnoty. Złoto. Broń. Co tylko ludzie kupują.

– Cabo nie lubi, gdy imperialni kupcy monopolizują handel – dodał Kserkses, mrugając do mnie porozumiewawczo. – Uważa, że to obraza boska. Jest jak ewangelista.

– Broń – mruknąłem, ignorując Kserksesa. – Szukam pewnej broni.

Cabo nieznacznie uniósł głowę.

– Czyżby? – spytał Kserkses. – Wracasz do dawnych zajęć, stary druhu?

– Miecz dziesięć sztuk złota – powiedział powoli Cabo i domyśliłem się, że zna grekę akurat na tyle, by móc targować się o towary i urzędowe zezwolenia. Może też o wino i kobiety.

– To więcej niż dopuszczalna cena – zauważyłem. – Poza tym mam już miecz. Potrzebny mi łuk.

– Łuk pięć sztuk złota. Scytyjski. Bardzo mocny.

– Łuk, którego potrzebuję, musi być bardzo mocny. Mocniejszy niż łuki, które robiono do tej pory, a zarazem dość mały, by wystrzelić strzałę nie dłuższą niż ludzka ręka. Dość mocny, by przebić stal.

– I zatopić triremę, i dolecieć na księżyc – przerwał mi Kserkses. – Daj spokój, Demetriosie. Cabo jest kupcem, nie magikiem. Wygląda na to, że za często sprzedawałeś innym swą głowę, więc dla ciebie już nic nie zostało.

– Mogę sprzedać ci taką broń. – Cabo wytarł pot ze swej nagiej czaszki i położył dłonie na stole. Być może zauważył, że ręka, w której trzymałem kielich, zaczęła drżeć. – Za siedem funtów złota.

– Siedem funtów złota? To dość, by kupić całą armię! – Kserkses uznał to za żart i gestem poprosił o wino, ale nie zwracałem na niego uwagi.

– Czy masz tę broń przy sobie? – spytałem.

Cabo potrząsnął głową.

– Może za sześć miesięcy. Może za osiem.

– Jak wygląda? – Nie próbowałem zamaskować rosnącego podniecenia, miałem nadzieję, że przekona kupca do uczciwości moich zamiarów.

Cabo nie krył podejrzeń, był jednak przede wszystkim kupcem i pewnym okazjom nie potrafił się oprzeć.

– Nazywają ją tzangra. Przypomina balistę, ale można ją trzymać samemu. Przebije zbroję.

– I jakim cudownym sposobem to uczyni?

Cabo zmarszczył czoło, usiłując zrozumieć pytanie, następnie uśmiechnął się szeroko i postukał w skroń.

– Magia.

– Genueńska magia? – Nie słyszałem, by ktoś w naszych stronach posługiwał się taką bronią.

Cabo przytaknął.

– Czy w Genui wszyscy ją noszą?

Potrząsnął głową.

– Bardzo droga. Trudno zrobić. Ale można, jeśli chcesz. Jeśli zapłacisz. Pięć funtów teraz. Dwa, gdy dostaniesz.

Pozwoliłem propozycji zawisnąć w powietrzu, udając, że się zastanawiam. Pot znów zaczął się perlić na czaszce kupca.

– Zastanowię się nad tym.

– Dlaczego? Czyżbyś zostawił swoje pięć funtów złota w domu? – Kserkses był rozdrażniony, być może na myśl, że rzeczywiście dysponuję takim majątkiem.

– Postawiłem je na konia w hipodromie – wyjaśniłem. – Muszę odebrać wygraną.

Już zamierzałem wychodzić, gdy przyszła mi do głowy pewna myśl.

– Powiedz mi coś – zagadnąłem, rzucając na stół miedziaka jako należność za wino. – Dużo czasu upłynęło, odkąd rzuciłem poprzednie zajęcie. Gdzie można teraz spotkać cudzoziemskich najemników?

– W Raju – odpowiedział Kserkses ponuro. – Przy drodze do bramy Pege.

– Kto jest najlepszy?

Kserkses wzruszył ramionami.

– Nikt. Wiesz, jak to jest. Co tydzień nowy kogut na kupie gnoju. Idź tam i zapytaj, ktoś cię w końcu znajdzie. Albo poderżnie ci gardło.

Cabo się zaśmiał, rozbryzgując wino po stole.

* * *

Zapadał zmrok, kiedy wkroczyłem na ulicę. Byłem zmęczony – całe wieki upłynęły, odkąd pokonałem tyle mil w ciągu jednego dnia i odwiedziłem tylu zapomnianych znajomych, ale ulga, jaką sprawiło mi znalezienie choćby jednego ogniwa w łańcuchu, dodała moim nogom sił, by wspiąć się na wzgórze, minąć mury kościoła Hagia Sophia i wejść pod rozległe arkady Augusteonu. Kilkunastu starożytnych władców spoglądało na mnie z wysoka: niektórzy dobrotliwie, inni bystrze, jeszcze inni surowo, a każdy wyglądał tak, jak chciał być zapamiętany przez historię, ale nie zwracałem na nich uwagi. Zostawiając po prawej wielką bramę, skierowałem się w stronę niewielkich drzwi w przeciwległym narożniku placu, po bokach których stało dwóch Waregów z kitami piór na hełmach i toporach. Jednym z nich był Aelrik, strażnik, który na moją prośbę stanął rano na miejscu zabitego żołnierza.

Uniósł topór w geście powitania.

– Idziesz do eunucha? Mówili, że przyjdziesz. – Popatrzył na ciemniejące niebo. – Nie spieszyłeś się.

– Idę do Chrysafiosa. Pewnie zechce usłyszeć, co osiągnąłem.

– Więcej niż my, mam nadzieję. – Aelrik zmarszczył brwi w udawanej złości. – Nigdy w życiu nie pokonałem więcej schodów. Sigurd kazał nam pukać do wszystkich domów przy tej ulicy i pytać mieszkańców, czy nie wpuścili dziś do domu mordercy.

– Sigurd?

– Kapitan. Mówił, że ty tak rozkazałeś.

– Hm, tak powiedział? Znaleźliście coś ciekawego?

Aelrik potrząsnął siwiejącą głową.

– Tylko dziewczynę karmiącą dziecko, która nie zdążyła podciągnąć sukni, gdy wchodziliśmy. Nic, co zainteresowałoby eunucha.

– A skoro o nim mowa...

Zostawiwszy towarzysza na warcie, Aelrik przeprowadził mnie wąską arkadą biegnącą wzdłuż sadu. Drzewa owocowe były już nagie, a ich gałęzie białe i pokryte kolcami, ale wciąż śpiewały w nich ptaki. Po lewej stronie minęliśmy ogromną salę, której wysokie drzwi zostały zamknięte na głucho, i znaleźliśmy się w drugim atrium. Obeszliśmy je, trafiając do drugiego, szerszego korytarza. Następnie znów skręciliśmy i wkrótce zgubiłem się w tym labiryncie sal, korytarzy, kolumn i portyków, fontann, ogrodów, posągów i dziedzińców. Powietrze było tu zadziwiające: słodkie niczym miód z wyraźnym aromatem kadzidła i róż, ciepłe jak letni dzień, choć na zewnątrz od dawna panowała zima. Moje uszy napełniał szmer rozmów oraz cichy brzęk strun i odgłos płynącej wody; złocisty blask wylewał się z otwartych drzwi, które mijaliśmy. Ujmowały one w ramy niczym ikony zastygłe sceny z tego egzotycznego świata. Każda sala pełna była ludzi: senatorów ubranych w odświętne szaty, generałów odzianych w zbroje, skrybów i sekretarzy przysypanych stosem pergaminów. Widziałem arystokratki zebrane w małe grupki i rozmawiające ze śmiechem, a także petentów o zmęczonych obliczach właściwych ludziom, którzy zbyt długo czekają na próżno. Było to jak wizja raju, a ja szedłem przez nią – niepozorny i przez nikogo niezauważony.

W końcu Aelrik wywiódł mnie na kamienny dziedziniec. Podwórzec wydawał się starszy niż ta część pałacu, którą właśnie przebyliśmy: mozaiki były tu popękane, a mury nieozdobione, nie licząc rzeźbionych głów cesarskich przodków umieszczonych w płytkich niszach. Dźwięki dobiegające z pałacu zdawały się przytłumione, a zapach perfum i kadzideł mieszał się z odorem miasta. Arkady były puste, jedynie jakaś samotna postać siedziała na marmurowej ławie; uniosła się z wdziękiem, gdy podszedłem. Nagle zdałem sobie sprawę, że Aelrik zniknął.

– Kapitan Waregów uważa cię za głupca, który tylko zawraca mu głowę, każąc przepytywać kupców. – Chrysafios zbliżył się leniwym krokiem. – A później prowokuje swojego pracodawcę, odsyłając eskortę, którą mu przydzielono.

– Gdyby kapitan Waregów wiedział cokolwiek o tropieniu morderców – odpowiedziałem wolno – może przejąłbym się jego opinią.

– Mówił, że kazałeś jego wojownikom, strażnikom z gwardii cesarskiej, przez pół dnia dobijać się ludziom do drzwi i zadawać bezsensowne pytania – naciskał Chrysafios. – Zastanawiam się, Askiatesie, czy aby starczy ci wyobraźni do tego zadania.

– Miałem dość wyobraźni, by odnaleźć broń, o której nie wiedział nikt inny. – Opisałem mu pokrótce tzangrę, o której wspomniał Genueńczyk Cabo. – A intuicja podpowiada mi, że cięciwę tej cudzoziemskiej broni naciągnęły cudzoziemskie dłonie.

– Najemnik? – Chrysafios zastanowił się przez chwilę. – Możliwe. Ty z pewnością potrafisz to ocenić, prawda? – Obserwował, jak mienię się na twarzy ze źle skrywanej wściekłości. – Znam twoją historię, Demetriosie Askiatesie. Być może niewiele wiem o tropieniu morderców, za to potrafię odkrywać sekrety przeszłości. Nawet takie, o których ktoś wolałby zapomnieć. Albo je ukryć.

Nie odpowiedziałem.

– W każdym razie... – Chrysafios rozłożył ręce, aby pokazać, że nic go to nie obchodzi. – Dłonie trzymające cięciwę może i należały do cudzoziemca, lecz jestem pewien, że duch, który pchnął je do czynu, jest nam znacznie bliższy. – Sięgnął do alkowy i wydobył zwój pergaminu wciśnięty za stojący tam posąg. – Rozkazałem urzędnikom, by sporządzili listę wszystkich osób, które skorzystałyby na zwolnieniu tronu.

Sięgnąłem po dokument.

– To dość długa lista. – Drgnąłem, widząc, że u szczytu widnieje imię sebastokratora, starszego brata cesarza, najpotężniejszego po nim człowieka w cesarstwie. Być może Chrysafios i Sigurd mieli słuszność i powinienem trzymać się towarzystwa kupców oraz sklepikarzy.

– Zaiste długa – zgodził się Chrysafios. – Jest to lista, która mogłaby wzniecić bunt lub rebelię, gdyby ujrzał ją ktoś, czyje imię zostało tu wymienione. Przypatrz się jej uważnie i zapamiętaj.

Zbliżyłem pergamin do światła i przypatrywałem mu się z wytężoną uwagą. Wiele imion było mi znanych, inne pozostawały całkowicie anonimowe. Chrysafios stał, przyglądając się w milczeniu, dopóki nie zwróciłem mu listy.

– A teraz powtórz mi ją – rozkazał.

– Pamiętam doskonale. Nie będę jej recytował jak uczeń w szkole.

– Powtórz – powiedział z naciskiem, a jego oczy błysnęły groźnie. – Zapłaciłem za twój umysł, Demetriosie Askiatesie, i chcę wiedzieć, ile jest warty.

– Zapłaciłeś mi za wyniki i nie zawiedziesz się. O co mam pytać tych ludzi? „Czy stoisz za nieudanym zamachem na życie cesarza? Czy posiadasz fantastyczny genueński wynalazek zwany tzangrą?”. Kto z tych arystokratów w ogóle zechce ze mną rozmawiać?

– Zostaniesz odpowiednio przedstawiony. A co do pytań, nie ośmieliłbym się ciebie pouczać. W końcu z nas dwóch to ty opanowałeś trudną sztukę tropienia morderców. Przyjdź zdać mi raport jutro. A teraz, jeśli nie zamierzasz recytować mojej listy, odejdź. Jeden ze strażników odprowadzi cię do domu.

Zmiął pergamin w dłoniach i upuścił go w ogień stojącej obok lampy. Papier buchnął płomieniem, przez chwilę żarzył się w szklanej misie, a potem szybko rozsypał w popiół.