Polska fantastyka ma się coraz lepiej, przynajmniej pod względem ilościowym. Nowi autorzy pojawiają się niczym grzyby po deszczu i choć w wielu wypadkach poziom utworów pozostawia do życzenia, to jednak czytelnicy mają coraz większy wybór. Każdy może znaleźć coś dla siebie. Niektóre oficyny wydawnicze, na przykład Runa czy Supernowa, postawiły wyłącznie na publikowanie utworów fantastycznych naszych rodzimych autorów. Podobną politykę wydawniczą prowadzi Fabryka Słów z niewielkimi "odstępstwami" (np. Żamboch, Wasiljew). Jedno jest pewne: anglojęzycznej literatury tu się nie uświadczy. A szkoda, bo z jakością większości polskich tytułów nie jest dobrze, delikatnie mówiąc.

Jest rzeczą oczywistą, że znacznie taniej wychodzi danej oficynie opublikowanie książki polskiego autora w ładnych, przyciągających wzrok okładkach, niż inwestować w wydawanie dobrego tytułu z Zachodu. Minęły już te czasy gdy tylko dobra książka miała siłę przebicia. Obecnie wcale nie trzeba prezentować nadzwyczajnych umiejętności pisarskich, żeby doczekać się wydania swojego utworu czego dowodem jest choćby kiepsko napisana "Atalaya. Gwiazdomorze" Rydzewskiej czy "Tfu, pluje Chlu!" M. Wrońskiego. Gdybym nie żył w Polsce to bardzo bym się zdziwił, że takiego literackiego "potworka" jak "Atalaya" można nie tylko wydać, ale i mieć czelność porównywać do książki samego A. Bestera. Śmiechu warte. Mistrzowie polskiej fantastyki (M. Huberath, A. Brzezińska, A. Sapkowski i od niedawna J. Grzędowicz) mogą spać spokojnie, bo konkurencja, choć coraz liczniejsza, jest wyraźnie słabsza i jakoś nie zanosi się na to, żeby istniejący stan rzeczy miał się rychło zmienić w najbliższej przyszłości.

Wśród pisarzy, którzy licznie debiutowali ostatnimi czasy, znajduje się także Piotr Patykiewicz. "Zły brzeg" to jego pierwsza powieść i choć ten debiut na tle innych dokonań z ostatnich lat wypada całkiem nieźle, to jednak zbyt wiele mu brakuje, żeby uznać go za dobrą książkę, którą można polecić z czystym sumieniem. Utwory fantastyczne wykorzystujące słowiańskie motywy baśniowe i legendy zdarzają się rzadko, więc z radością przystąpiłem do lektury. Na początku jest naprawdę ciekawie, trochę strasznie i momentami zabawnie, niestety, im dalej rozwija się akcja, tym książka coraz bardziej traci impet i klimat. Jednym z najsłabszych elementów "Złego brzegu" jest mało atrakcyjna fabuła opierająca się na ogranym aż do bólu motywie ratowania świata, gdzie główną rolę ma tym razem odegrać prosty syn rybaka (litości... ileż można...). Jego ewolucja od zera do bohatera została przeprowadzona w tak niewiarygodny sposób, że nawet "zawieszenie niewiary" nie pomaga. Chłopak, którego nikt nigdy nie uczył posługiwania się bronią, który potrafi wyrażać swoje myśli przy użyciu maksymalnie kilku prostych słów (podobnie jak i jego najbliższe otoczenie) podczas wędrówki przez świat zmienia się ni stąd ni zowąd w wojownika i niezłego mówcę. Zaiste, niezwykle zdumiewająca ewolucja, ba, wręcz cud, zważywszy na warunki w jakich się wychowywał. Ja rozumiem, że jest to książka fantasy, ale nieco bardziej wymagającemu czytelnikowi tego typu dziwy nad dziwami przeszkadzają. Podobnie jak i to, że w pogańskim świecie bohaterowie zamiast czcić swoich słowiańskich bogów, wierzą w Chrystusa... Pasuje to tutaj jak kwiatek do kożucha, czy jak kto woli: pięść do nosa.

Niewątpliwymi zaletami utworu są nawiązania do dawnych podań ludowych (pojawia się np. diabeł Boruta, czarownice, wąpierze, strzygi...) oraz lekkie i niewymuszone poczucie humoru. Kilka fragmentów było na tyle śmiesznych, że z przyjemnością do nich wracałem. Wykreowane przez Patykiewicza uniwersum zamieszkuje mnóstwo niezwykłych stworów dybiących na ludzkie istnienia. Część z nich wymyślił sam autor. Jak widać kilkuletnie prowadzenie sklepu zoologicznego przydało się jak znalazł przy tworzeniu wiarygodnych opisów odpychających szkaradzieństw. Homo sapiens, którzy mają pecha stać się ich pożywieniem, zazwyczaj kończą żywot w dość "malowniczy" sposób. Poznają prawdziwe znaczenie słów: "life is brutal".

"Zły brzeg" to sprawnie napisana książka. Autor dobrze sobie poradził z przedstawieniem świata i żyjących na nim istot, dużo gorzej poszło mu z kreacją bohaterów i samej fabuły, gdzie zdarzenia dzieją się na zasadzie "deus ex machina". A szkoda, bo widać, że Patykiewicz posiada spory potencjał.

Mam nadzieję, że jego kolejne książki będą jeszcze lepsze.