Patronat
Crouch, Blake - "Upgrade. Wyższy poziom"
McGuire, Seanan - "Pod cukrowym niebem / W nieobecnym śnie"
Ukazały się
Zahn, Timothy - "Thrawn" (wyd. 2024)
Zahn, Timothy - "Thrawn. Sojusze" (wyd. 2024)
Zahn, Timothy - "Thrawn. Zdrada" (wyd. 2024)
Romero, George A. & Kraus, Daniel - "Żywe trupy"
Thiede, Emily - "Złowieszczy dar"
antologia - "Ekstrakty. Tom drugi"
Iglesias, Gabino - "Diabeł zabierze was do domu"
Richau, Amy & Crouse, Megan - "Star Wars. Wielka Republika. Encyklopedia postaci"
Linki
|
|
|
Wydawnictwo: Powergraph Data wydania: Listopad 2013 ISBN: 978-83-64384-05-9 Format: epub, mobi Liczba stron: 190 Cena: 21,90 zł
|
Powieść na glinianych nogach
Sen Nabuchodonozora przedstawiający metalowego kolosa na glinianych nogach, to świetna metafora steampunku jako scenografii powieści fantastycznych. Złota głowa, srebrny tułów, wszystko na pierwszy rzut oka piękne, ale co z tego, skoro podstawy całości słabe, niepewne, pretekstowe. Podczas gdy większość autorów, również na naszym rodzimym gruncie koncentruje się na złoceniu swoich dzieł, wynajdując przede wszystkim steamowego konika, którym olśni czytającego – Lewandowski postawił na czołgi, Głowacki wlał w Lalkę chemiczne dopalacze – i znalazł się autor, który skoncentrował się na tytułowych nogach. Emil Strzeszewski postanowił lepić w glinie, w tej niepewności i chybotliwości gatunkowej.
Czym jest glina w „Ektenii”? Zarzutem miałkości ontologicznej, jaki zamierzałem postawić książce, był brak wyjaśnienia tej kwestii. Mistycznym budulcem, z którego wedle Pisma powstał człowiek? Steampunkową, XIX-wieczną wersją bio/nanotechnologii? Tego się nie dowiecie, autor celowo uchyla się od wyjaśnienia. Znamienna jest scena u Wyroczni, w której pierwszemu bohaterowi objawiona jest prawda. A dokładnie tej sceny brak, widzimy szczegółowo wszystko przed i po, ale nie usłyszymy ani nuty ezoterycznej muzyki wyroczni. To dążenie do poznania największej tajemnicy cechujące wszystkich bohaterów, próba zarzucenia zwyczajnej ludzkiej perspektywy, wydłubania swoich oczu i wstawienia tych z gliny widzących prawdę i to, że w ostateczności każdemu glina przedstawia co innego, dostosowuje się do niego i uwidacznia własne grzechy, to wszystko przekonało mnie do uchylenia zarzutu.
Strukturalnie na powieść składają się cztery opowiadania o chronologicznym, konsekwentnym, ale subtelnym powiązaniu. Pierwsza historia przedstawia genezę glinianej „technologii”, druga pierwsze eksperymentalne próby jej zastosowania, trzecia to już skala masowa testów na ludziach, czwarta historia jest natomiast epilogiem pokazującym jej skutki dla świata. Całość książki wyrywkowo opisuje przebieg wojny. U Strzeszewskiego to nie wspaniała męska przygoda, zamieniająca chłopców w mężczyzn, ale rwana rana na organizmie społeczeństwa. Zresztą sama kompozycja całości tak właśnie definiuje wojnę – jako brak, pustkę, której nie uświadczymy na kartach powieści. Widzimy rozerwane społeczne tło krwawiące naokoło – propagandę, rekrutów, weteranów, szpitale, kaleki, sieroty, okupowane miasta, wysiedlenia i obozy koncentracyjne.
Narracja książki oddaje hołd wielu konwencjom – kryminałowi, literaturze obozowej, prozie psychodelicznej. Pióro autora cechuje minimalizm – prawdę mówiąc większą cześć książki moja wyobraźnia realizowała kolejne sceny bardziej w konwencji teatru telewizji niż w formie hollywoodzkiej superprodukcji. W końcówce mamy natomiast plastykę jako żywo z grafik Beksińskiego. Zresztą nie ujmując nic fotografom i modelkom z grupy Altersteam, z którymi współpracował autor przy materiałach promocyjnych do książki (świetna robota Panie i Panowie), to ja na okładce widziałbym właśnie coś takiego:
Jednocześnie widoczne jest to, co powiedział mi w rozmowie sam autor – że to kawał tekstu pisany latami. Momentami spod wielokrotnie redagowanego tekstu przebłyskuje zdanie brzmiące naiwnie, jakaś scena zawiewająca tanim efektem np. wiatr strącający szachy w pierwszej historii.
„Ektenia” to nie książka dla ludzi, którzy szukają parowych XIX-wiecznych złoceń i srebrzeń, tykających zegarków i podniebnych wyścigów. To proza odbrązawiająca gatunek, błoto, glina i krew, w których odnajdzie się bardziej entuzjasta horroru historycznego. Bądź fan alter-historii odkopujący w wizji świata zarówno fakty, jak i wyobrażenia społeczne z czasów XIX- i XX-wiecznych wojen. „Ektenia” podobnie jak „Lód” jest steampunkiem tylko przy okazji. Ale koncepcyjnie do dzieła Dukaja wciąż jej daleko – debiutowi Emila Strzeszewskiego nie można odmówić odwagi i zamysłu, ale życzyć należy jeszcze większego zacięcia w ekstrapolacji oryginalnej wizji, rozrzucenia większej ilości tropów dla zaintrygowania czytelnika, mocniejszego akcentowania własnej wyjątkowości. Ta glina ma potencjał na jeszcze bardziej porażające kształty.
Autor: Adam Ł Rotter
Dodano: 2014-01-06 14:03:08
-Jeszcze nie ma komentarzy-
|
|
|
Artykuły
Plaża skamielin
Zimny odczyt
Wywiad z Anthonym Ryanem
Pasje mojej miłości
Ekshumacja aniołka
Recenzje
Lee, Fonda - "Dziedzictwo jadeitu"
Fonstad, Karen Wynn - "Atlas śródziemia
Fosse, Jon - "Białość"
Hoyle, Fred - "Czarna chmura"
Simmons, Dan - "Modlitwy do rozbitych kamieni. Czas wszystek, światy wszystkie. Miłość i śmierć"
Brzezińska, Anna - "Mgła"
Kay, Guy Gavriel - "Dawno temu blask"
Lindgren, Torgny - "Legendy"
Fragmenty
Grimwood, Ken - "Powtórka"
Lewandowski, Maciej - "Grzechòt"
Howard, Robert E. - "Conan. Księga druga"
Wagner, Karl Edward - "Kane. Bogowie w mroku" #2
Sherriff, Robert Cedric - "Rękopis Hopkinsa"
Howard, Robert E. - "Conan. Księga pierwsza"
Howey, Hugh - "Silos" (wyd. 2024)
Wagner, Karl Edward - "Kane. Bogowie w mroku" #1
|