Patronat
Howey, Hugh - "Silos" (wyd. 2024)
Sullivan, Michael J. - "Epoka legendy"
Ukazały się
Zahn, Timothy - "Thrawn" (wyd. 2024)
Zahn, Timothy - "Thrawn. Sojusze" (wyd. 2024)
Zahn, Timothy - "Thrawn. Zdrada" (wyd. 2024)
Romero, George A. & Kraus, Daniel - "Żywe trupy"
Thiede, Emily - "Złowieszczy dar"
antologia - "Ekstrakty. Tom drugi"
Iglesias, Gabino - "Diabeł zabierze was do domu"
Richau, Amy & Crouse, Megan - "Star Wars. Wielka Republika. Encyklopedia postaci"
Linki
|
|
|
Wydawnictwo: Niebieska Studnia Tytuł oryginału: Snuff Tłumaczenie: Elżbieta Gałązka-Salamon Data wydania: Kwiecień 2013 ISBN: 978-83-60979-27-3 Oprawa: miękka Format: 125 x 195 mm Liczba stron: 224 Cena: 34,00 zł
|
Chuck Palahniuk ma problemy. Pewnie wiele z nich pomaga mu tworzyć dobrą prozę jak to u literatów bywa, ale jeden z pewnością zawadza – sukces „Fight Clubu” nadal pozostawia w cieniu resztę jego dorobku. Ta powieść, ze szczęściem do dobrej ekranizacji, była jak kopniak w twarz – trudno to wrażenie przebić jakąś wyszukaną koncepcją a powtarzanie nie ma sensu. Kopniak w twarz to szok, błyskawica bólu i przypływ adrenaliny – kopanie po twarzy to po prostu tortura. Wyjściem z tej pułapki może być jeszcze bardziej oszczędne w środkach odwołanie się do namiętności silniejszej niż przemoc. Ale to już śliski temat.
„Snuff” to powieść minimalistyczna, nawet w kontekście całego, stawiającego nieraz na bezczelną prostotę dorobku Amerykanina. Nie zdziwiłbym się gdyby ktoś zaadaptował tę powieść na sztukę sceniczną. Jedno miejsce akcji – poczekalnia planu filmowego, na którym ma zostać pobity rekord seksualny w ilości mężczyzn przypadających na jedną kobietę. Czterech narratorów, w tym trzech uczestników zdarzenia. Weteran branży porno, prawiczek chcący uratować gwiazdę wieczoru, oraz aktor ze złamaną karierą – każdy z nich w samej bieliźnie, oznaczony numerem. Nad wszystkim czuwa młoda asystentka gwiazdy wywołująca kolejne numery. Całość po zmontowaniu ma być opatrzona tytułem „Jak rozjebałem III kurwę światową” – za taki przekład tej nazwy i wielu innych arcydzieł kina XXX, honory dla tłumacza. A śmierć wisi w powietrzu, gdzieś pomiędzy mdłym zapachem przygotowanych dla uczestników słodyczy i przekąsek, których opis otwiera powieść.
Proza Palahniuka rządzi się logiką odpadkową – jeśli chcesz poznać jakiś obiekt, pogrąż się w śmieciach i odchodach jakie po sobie zostawia. Wejdź w nieczysty ustęp tabu. W ten sposób, zanurzając się w rynsztoku branży porno, autor podgryza współczesne, powszechne, nudne, konsumpcjonistyczne społeczeństwo zachodnie. Wskazuje na to jak w swej hipokryzji stygmatyzuje seksualność. Obnaża związki seksu i śmierci. W tym wszystkim bardzo fajnie owija siecią skojarzeń główną postać – królową porno, Cassie Wright. Staje się ona ziemią obiecaną, księżniczką czekającą na oswobodziciela, nabiera w swoim poświeceniu iście chrystusowego rysu. Nie znamy jej bezpośredniej relacji, ale występuje jako główny punkt odniesienia każdego z narratorów, za każdym razem nieco inny. Jednym słowem, na blisko dwustu stronach otrzymujemy kłębek motywów, o którym porozmawiać można w czasie wykraczającym za ten przeznaczony na samą lekturę książki.
Pierwsze wydanie „Snuff” w Polsce miało pecha. Zdaje się na etapie łamania tekstu wypadł niemały fragment powieści w rozdziale czwartym i przypuszczalnie parę innych zdań. O samej sprawie dowiedziałem się z mediów społecznościowych, gdzie przedstawicielka wydawnictwa przepraszała czytelników i obiecała erratę na stronie wydawnictwa (w chwili pisania tych słów jeszcze jej nie ma). Sam nie wiem, co gorsze, że oni zapomnieli o trzech stronach w książce, czy to, że ja tę książkę przeczytałem i nie zauważyłem dziury. Zagubiony fragment nie był strategiczny, co więcej tekst nie urywa się nagle. Prawdę mówiąc urywa się tak, że wygląda jak rasowy cliffhanger, a zagubioną część łatwo dośpiewać sobie, znając dalsze wydarzenia. Nie otrzymujecie więc półproduktu, lecz powieść z błędem, który choć irytujący, nie wpływa na odbiór całości.
Czy Palahniukowi udało się przebić „Fight Club”? W moim odczuciu nie, choć sam koncept powieści rokował taką możliwość. Rozczarowują ostatnie strony powieści, będący typowym przykładem tego, co w popkulturze zwie się „skakaniem nad rekinem”. Scena mająca ukazywać idealną syntezę seksu i śmierci nawet nie szokuje, ile irytuje swoją wymuszonością. A przecież ten motyw, stanowiący oś książki rozgrywany jest dużo lepiej w innych scenach, np. pomylenia viagry z kapsułą cyjanku. Szczęśliwie ten fragment strukturalnie pełni rolę epilogu rozgrywającego się po kulminacyjnym momencie powieści, w którym zostają wyłożone wszystkie karty na stół. Jest zaskoczenie, ale wynikające z przewrotnej logiki całości. Jest to bardzo dobra powieść. Szkoda, że błędem przy składaniu książki nie było wyrzucenie ostatnich stron. Wtedy byłaby lepsza.
Autor: Adam Ł Rotter
Dodano: 2013-06-15 20:50:00
Sortuj: od najstarszego | od najnowszego
ASX76 - 15:09 17-06-2013
Nie zgadzam się, jakoby "Fight Club" nadal pozostawiał w cieniu resztę dokonań Palahniuka! Moim zdaniem zarówno "Udław się", jak i "Rozbitek", są z całą pewnością nie gorsze. --_-
Shadowmage - 16:48 17-06-2013
Reszta jest w cieniu głównie przez ekranizację: jeśli ktoś sięga po raz pierwszy po książki Palahniuka, to zwykle jest to Fight Club.
nosiwoda - 10:44 18-06-2013
Shadow, łamiesz pierwszą i drugą zasadę...
Shadowmage - 11:16 18-06-2013
Hmm... termodynamiki?
lmn - 20:54 18-06-2013
Shadowmage pisze:termodynamiki?
Musisz sobie chyba przypomnieć książkę. Albo film.
Shadowmage - 21:03 18-06-2013
Aaaa... zafiksowałem się na "Snuffie" i z "FC" nie skojarzyłem
|
|
|
Artykuły
Plaża skamielin
Zimny odczyt
Wywiad z Anthonym Ryanem
Pasje mojej miłości
Ekshumacja aniołka
Recenzje
Lee, Fonda - "Dziedzictwo jadeitu"
Fonstad, Karen Wynn - "Atlas śródziemia
Fosse, Jon - "Białość"
Hoyle, Fred - "Czarna chmura"
Simmons, Dan - "Modlitwy do rozbitych kamieni. Czas wszystek, światy wszystkie. Miłość i śmierć"
Brzezińska, Anna - "Mgła"
Kay, Guy Gavriel - "Dawno temu blask"
Lindgren, Torgny - "Legendy"
Fragmenty
Grimwood, Ken - "Powtórka"
Lewandowski, Maciej - "Grzechòt"
Howard, Robert E. - "Conan. Księga druga"
Wagner, Karl Edward - "Kane. Bogowie w mroku" #2
Sherriff, Robert Cedric - "Rękopis Hopkinsa"
Howard, Robert E. - "Conan. Księga pierwsza"
Howey, Hugh - "Silos" (wyd. 2024)
Wagner, Karl Edward - "Kane. Bogowie w mroku" #1
|