„Przypowieść o siewcy”, wznawiana po trzydziestu latach powieść amerykańskiej autorki Octavii E. Butler, której twórczość wciąż jest u nas stosunkowo słabo znana, pierwotnie została opublikowana (co ciekawe, niemal jednocześnie w Stanach Zjednoczonych i w Polsce) w 1993 roku. Akcja „Przypowieści” toczy się w latach dwudziestych XXI wieku, a przedstawiona w niej rzeczywistość wydaje się pod pewnymi względami niepokojąco bliska tej, którą obserwujemy na ekranach telewizorów czy raczej na komputerowych monitorach.

Narratorka, nastoletnia Lauren Olamina, dorasta wraz z braćmi pod opieką ojca i macochy w niewielkiej kalifornijskiej społeczności, dotykanej rozmaitymi niedoborami, ale – przynajmniej do pewnego momentu – cieszącej się względnym bezpieczeństwem. Od „zewnętrznego” świata, w którym panuje bezprawie i trwa bezwzględna walka o wodę, żywność i narkotyki, osadę Olaminów oddziela mur. Cywilizacja do pewnego stopnia wciąż funkcjonuje, ojciec Lauren dojeżdża do pracy w college’u, a w niedziele organizuje baptystyczne nabożeństwa. Poprzedni prezydent uciekał od realnych problemów, obiecując kolonizację Marsa (brzmi znajomo?), nowo wybrany zapowiada zaciśnięcie pasa i bliższą współpracę rządu z przejmującymi kontrolę nad kolejnymi miejscowościami korporacjami. Z drugiej strony wystarczy wyjść za mur, by natknąć się na rozrzucone przy drogach zwłoki i zdać sobie sprawę z tego, że bezpieczna codzienność nie potrwa już długo, a wszelkie drogi ucieczki wydają się jednakowo ryzykowne…

Z wielu postapokaliptycznych powieści o akcji umieszczonej w nieodległej przyszłości „Przypowieść o siewcy” wyróżnia postać narratorki. Lauren w wyniku uzależnienia matki od narkotyków cierpi na przypadłość określaną mianem hiperempatii. Dziewczyna fizycznie odczuwa ból czy rozkosz doznawane przez przebywających w pobliżu ludzi. Współprzeżywanie nie oznacza sentymentalności, Lauren świetnie zdaje sobie sprawę, że aby przetrwać, musi być bezwzględna. Jednocześnie hiperempatia prowadzi ją jednak do stworzenia, czy też raczej odkrycia nowej religii. Nastolatka twierdzi, że „Bóg jest zmianą”, a ekologiczny wspólnotowy mistycyzm wyraża pisząc kolejne fragmenty inspirowanej dalekowschodnimi pismami świętej Księgi Żywych, zwanej też „Nasionami Ziemi”. Dawny świat odchodzi, ale coś musi go zastąpić…

Wznowienie książki Butler jest wartościowe pod wieloma względami. Obok feministycznego, ekologicznego spojrzenia na schyłek znanej nam rzeczywistości, mamy też do czynienia z inteligentnie potraktowaną kwestią rasową, nie będącą centralnym motywem książki, ale ciągle pozostającą w niej obecna. Jednocześnie trzeba przyznać, że pierwsza część powieści, której sceną jest wspomniana wyżej społeczność, wypada wyraźnie lepiej. Druga, w której Lauren odgrywa rolę tytułowego Siewcy (czy też raczej Siewczyni!) i gromadzi wokół siebie Nasiona, staje się już nieco bardziej schematyczną postapokaliptyczną powieścią drogi. Szkoda też, że ponownemu wydaniu powieści w Polsce nie towarzyszy nowe tłumaczenie – przekład chwilami pozostawia sporo do życzenia.