Wznowiona w zeszłym roku przez Rebis w serii Wehikuł Czasu „Odyseja kosmiczna 2001” Arthura C. Clarke’a w oczywisty sposób kojarzy się ze słynnym filmem Stanleya Kubricka. Jej następczyni, opublikowana właśnie w tej samej serii „Odyseja kosmiczna 2010” powstawała już w odmiennych okolicznościach (i niemal piętnaście lat później), jako samodzielny tekst, choć, co ciekawe, fabularnie jest bardziej kontynuacją filmu niż poprzedniej powieści.

Punktem wyjścia jest rosyjsko-amerykańska misja, mająca na celu dotarcie do opuszczonego na orbicie Jowisza (a nie Saturna, jak było to w wersji powieściowej) statku Discovery, areny kluczowych wydarzeń przedstawionych w filmowej „Odysei 2001”. Mieszkańcy Ziemi wiedzę o tym, co zaszło dziewięć lat wcześniej, czerpią z przekazów Dave’a Bowmana. Zdają więc sobie sprawę z buntu HALa, komputera pokładowego Discovery oraz ze śmierci kolegów Bowmana. Słyszeli słynne ostatnie zdanie astronauty „(…) tam jest pełno gwiazd”, wiedzą, że jego zniknięcie miało coś wspólnego z monolitem o idealnych proporcjach. Misja, podobnie jak i ta, która ją poprzedzała, ma przede wszystkim na celu zbadanie tajemniczego obiektu.

W nową wyprawę wyrusza „Leonow”, statek kosmiczny, niosący na swoim pokładzie siedmioro kosmonautów rosyjskich oraz trzech Amerykanów, wśród których jest znany z pierwszej powieści doktor Heywood Floyd. Większość wydarzeń poznajemy właśnie z perspektywy Floyda, który zostawia na Ziemi drugą żonę i małego synka. Załoga „Leonowa” składa się z wybitnych fachowców, których autor obdarza niezależnymi osobowościami; zapewne najbardziej wyróżniającą się postacią jest doktor Chandra, konstruktor HALa, amerykański informatyk pochodzący z Indii. Szybko okazuje się, że misja korzystającego z nowo zaprojektowanego przez Rosjan napędu „Leonowa” ma konkurencję – ku Jowiszowi i jego księżycom mknie też statek chiński. I to Chińczycy dokonają pierwszego z zaskakujących odkryć…

Pomimo kilkunastu lat, jakie minęły między powstaniem kolejnych powieści, tematyka i styl narracji pozostają podobne. Clarke nadal nie ukrywa fascynacji kosmicznym obrazowaniem, opisując z jednakową pasją technologie umożliwiające międzyplanetarne podróże i warunki panujące na Jowiszu oraz jego księżycach. Istotną rolę w powieści pełni Dave Bowman, nazywany teraz gwiezdnym dzieckiem. Spotkanie z inną cywilizacją pozbawiło go ciała i zmieniło naturę bytu, czyniąc z astronauty swoistego posła, a jednocześnie pozostawiając mu elementy wolnej woli. Dość nieoczekiwanie stwarza to okazję do z jednej strony bardzo dosłownego, z drugiej niemal psychoanalitycznego powrotu do traumy z dzieciństwa Bowmana.

W drugiej Odysei monolity, a także HAL 9000 zdają się mniej mistyczne. Nadal pozostaje pytanie, czy obcym świadomościom albo sztucznej inteligencji można zaufać. Jednak o tych pierwszych wiemy już, że opiekują się w pewnym sensie innymi cywilizacjami, a przyczyna buntu HALa zyskuje niemal prozaiczne wyjaśnienie. Nie są też niespodzianką luźne układy towarzysko-erotyczne powstające między członkami załogi „Leonowa”. Nie zmienia to faktu, że do świata gwiezdnych Odyseuszów z pewnością warto wracać. Jak do marzeń z dzieciństwa, które wciąż pozostają takie same, a nawet pewna naiwność z perspektywy czasu tylko dodaje im uroku.