„Oblicze Czarnej Palmiry” Władimira Wasiliewa jest trzecią książką należącą do cyklu zapoczątkowanego przez Siergieja Łukianienkę w powieści „Nocny patrol” i kontynuowanej w „Dziennym patrolu” autorstwa obu pisarzy. Szerszej publiczności świat wykreowany w tej serii został zaprezentowany w filmie „Nocna straż”, który także u nas cieszył się dużą popularnością. Dla tych, którzy nie zetknęli się jeszcze z tymi realiami, przedstawiam krótką charakterystykę:

Na Ziemi oprócz ludzi żyją Inni – osobnicy o nadprzyrodzonych mocach: czarodzieje, wiedźmy, wilkołaki czy wampiry. Mają dostęp do Zmroku – czegoś w rodzaju dodatkowego wymiaru. W zależności od prezentowanych umiejętności i spojrzenia na świat Inni mogę się opowiedzieć po Jasnej lub Ciemnej stronie. W zamierzchłych czasach miedzy obiema stronami podpisany został traktat, na mocy którego zostały powołane Patrole – Dzienny z Ciemnej strony i Nocny z Jasnej. Nad nimi stoi potężna Inkwizycja pilnująca, by żadna strona nie nadużyła swoich mocy i nie zachwiała równowagi.

Tytułowa Czarna Palmira to Sankt Petersburg, zwany przez swoich mieszkańców po prostu Piterem. Sytuacja w tym mieście nie wygląda dobrze. Jest niemal całkowicie opanowane przez dzikich, niezrzeszonych Innych, zwanych Czarnymi. Dopuszczają się zbrodni i plugawych orgii. Nie przestrzegają traktatu. Do rozwiązania problemu zostaje oddelegowana grupa z Dziennego Patrolu Ukrainy. W czasie działań odkrywają, że Czarni są zaledwie wierzchołkiem góry lodowej. To, co początkowo wydawało się prostym zadaniem, z czasem zaczyna ich przerastać.

Im potężniejszy Inny, tym bardziej nieprzenikniony. Szeregowi Inni wykonują rozkazy, ale często nie wiedzą, jaki cel mają ich działania. Podobnie jest z czytelnikiem, śledzi szereg pozornie niezwiązanych działań, choć później okazuje się, że każde miało jakiś określony cel. Jest to przydatny zabieg, choć w tym przypadku został nieco nadużyty. Miał pokazać, jak wielka przepaść dzieli dowódców od żółtodziobów, ale w ostateczności wpłynął nieco na rozwój akcji i fabułę.

Z drugiej strony często wydaje się, że bohaterowie nic nie robią. Z iście wschodnią fantazją urządzają kolejne popijawy, a bez butelki piwa obołoń nawet nie raczą ruszyć ręką (książka może służyć niemal za przewodnik po trunkach zza naszej wschodniej granicy). Leniwie wałęsają się po mieście, jednym słowem wydaje się, że zbijają bąki. Tak jednak nie jest, alkohol to w ich przypadku doskonały środek stymulujący myślenie, a każdy spacer to źródło nowych informacji. Tak więc nie należy się zniechęcać do pozornego nieróbstwa postaci, nie wszystko jest takie, jakie się wydaje na pierwszy rzut oka.

Książka składa się jakby z dwóch części. Mniej więcej w połowie następuje kulminacja napięcia, dochodzi do pozornego rozwiązania problemu. Potem okazuje się, że sytuacja nie była tak prosta, jak się wydawało, dochodzą dodatkowe elementy i autor ponownie żmudnie buduje napięcie, aż do wielkiego finału. Niestety w moim odczuciu nie do końca mu się to udało, druga część nie powoduje już takich emocji.

Mimo pewnych niedociągnięć „Oblicze Czarnej Palmiry” potrafi wciągnąć. Książka jest napisana sprawnie, dialogi są zabawne, a opisy dosyć krótkie, dzięki czemu całość jest dynamiczna. Czyta się ją przyjemnie i na pewno nie będzie to w pełni zmarnowany czas.