Brandon Sanderson dał się poznać przede wszystkim jako pisarz opasłych powieści i cykli fantasy. Tym razem próbuje swych sił w czymś innym: „Stalowe Serce” to młodzieżówka, której nie można jednoznacznie sklasyfikować gatunkowo.

Mówi się, że na Zachodzie prawdziwe pieniądze w fantastyce zarabia się na młodzieżówkach, więc nic dziwnego, że kolejni pisarze „dorosłej” fantastyki próbują swych sił w prozie dla nieco młodszych czytelników. Efektem takowej próby Brandona Sandersona jest powieść „Stalowe Serce”, pierwszy tom trylogii „Mściciele”.

Pomysł fabularny przypomina nieco ten znany z „Dzikich kart”: z kosmosu dotarła na Ziemię tajemnicza siła, która przemieniła część populacji, obdarowując ją potężnymi mocami: odpornością na rany, umiejętnością latania, niezwykłym refleksem, umiejętnością sprowadzania absolutnej ciemności… i dziesiątek czy setek innych przydatnych i nierzadko niebezpiecznych dla otoczenia talentów. Tylko, że narodzeni w ten sposób nadludzie – Epicy – wcale nie mają zamiaru wykorzystywać ich dla dobra innych.

Tytułowe Stalowe Serce, to jeden z najpotężniejszych Epików, który podporządkował sobie okolice Chicago, zamienił okolicę w metal i wraz ze sobie podobnymi brutalnie rządzi zwykłymi ludźmi. „Stalowe Serce” to jaskrawy przykład sentencji Johna Actona mówiącej, że każda władza deprawuje, a władza absolutna deprawuje absolutnie – bo im potężniejsza jest dana postać, tym jest bardziej zła. Sprzeciwić im się mogą jedynie Mściciele, ludzie zabijający Epików, jeśli tylko znają ich piętę achillesową. A nastoletni narrator ma wskazówkę, która może spowodować, że uda się dorwać tytułowego Epika.

„Stalowe Serce” młody czytelnik zapewne będzie czytał z wypiekami na twarzy, a i starzy będzie szybko przerzucał kolejne strony. To dynamiczna i pełna zwrotów akcji powieść młodzieżowa łącząca elementy fantasy, science fiction i postapo. Komiksowa – w jak najlepszym rozumieniu tego słowa – fabuła w konwencji SF gwarantuje emocje. Spektakularne pościgi, strzelaniny i wybuchy, a także próby infiltracji i pojedynki z potężnymi istotami to tylko nieliczne atrakcje, które czekają na czytelników. Brandon Sanderson po raz kolejny udowadnia, że świetnie radzi sobie z rozrywkową fantastyką, ograniczając opisy do niezbędnego minimum, a stawiając na akcję, akcję i jeszcze raz akcję.

Żeby nie było tak różowo, to książka ma też kilka wad, szczególnie dostrzegalnych dla dorosłych czytelników. Sceneria sprowadzona jest do ogólnego zarysu koniecznego do osadzenia wydarzeń, jest trochę uproszczeń fabularnych lub elementów wyciągniętych z kapelusza, jest też obowiązkowy – i w typowy sposób rozegrany – wątek zauroczenia głównego bohatera nieprzystępną przedstawicielką płci pięknej. Zabierając się jednakże za young adults, trzeba się liczyć z takimi rozwiązaniami.

Czy warto więc sięgnąć po „Stalowe Serce”? Będąc nastolatkiem ze słabością do komiksów - bez wątpienia tak. Również starsi czytelnicy ceniący przede wszystkim dynamiczną akcję powinni poczuć się usatysfakcjonowani. Jeśli jednak oczekuje się po tej powieści czegoś na miarę „Drogi królów”, to będzie się rozczarowanym.