Nowy Rok często utożsamiany jest z czasem zmian, jednakże ci, którzy oczekiwali od styczniowego numeru „SFFiH” powiewu świeżości, poczują się rozczarowani. Nie zmieniła się ani cena, ani wygląd, ani zawartość czasopisma. Czy to dobrze, czy źle – oceńcie sami.

Numer otwiera „Lot” Andrzeja Pilipiuka. Króciutkie opowiadanie ma za zadanie wprowadzić w świat „Wampirów z M-3”, najnowszej powieści Wielkiego Grafomana. Na razie bez rewelacji – historyjkę wampira Sławka i jego „dobrowolnej” służby dla dobra ojczyzny czyta się szybko, ale poza kilkoma dowcipami nie pozostawia po sobie za dużo wspomnień. Rzuca się za to w oczy dobre wykorzystanie rekwizytów („Świat Młodych” czy komputer „Odra”). Czy to wystarczy, aby podbić serca i dusze młodych czytelników – zobaczymy.

„Hetman” Dawida Juraszka to podobnie jak „2647: Odyseja sarmacka” (SFFiH 42) historia utrzymana w sarmacko-fantastycznych klimatach. Po epoce Paska pozostała stylizacja językowa, warstwa obyczajowa i kulturalna. Kolonizacja odległych planet, statki kosmiczne i masa pomniejszych gadżetów to już zapożyczenie z klasycznej SF. Efekt, jak dla mnie, dyskusyjny. Doceniam kunszt autora, pomysł (Superman-Hetman), ale całość mnie nie porywa. Kwestia gustu.

Jeśli utwór zaczyna się od zdania „Zygmunt Icz drżącymi dłońmi dosypał trucizny do porannej kawy swojej żony” to od razu wiemy, że będzie ciekawie. I faktycznie jest. „Żonobójca” Mikołaja Juliusza Wachowicza to historia przegranego życia, w którym nagle pojawia się miłość. Nie jest ona jednak z gatunku tych romantycznych, a raczej zaborczych, mrocznych, z tych co przynoszą więcej smutku niż szczęścia. Wachowicz umiejętnie miesza szarą codzienność z senną ułudą, a całość doprawia czarnym kryminałem. Rezultatem – smakowity koktajl, który warto skosztować.

Nie lubię fantasy w wykonaniu Artura Baniewicza. O ile lektura jego książek sensacyjnych sprawia mi dużą frajdę (rewelacyjny „Drzymalski przeciw Rzeczpospolitej”), to cykl o Debrenie z Dumayki uważam za porażkę. Opowiadanie „Kufel z rękojmią” zasadniczo nie wpłynęło na moją opinię w tej kwestii. Intryga jest klasyczna: Debren, za sprawą znajomego z uczelni, popada w kolejne kłopoty, z których cudem udaje mu się ujść życiem. Wykonanie identyczne jak w przypadku poprzednich dzieł Baniewicza: prawie same sążniste dialogi, a mało akcji. Pewnie są zwolennicy takiego stylu, ja do nich nie należę.

Nie trafił do mnie również „Przestępca z Pulsartu” Ireny Wiszniewskiej. Fabuła jakich wiele – główna bohaterka z pomocą dwojga kosmitów poszukuje tytułowego przestępcy. Szkopuł tkwi w tym, że prowadzone śledztwo prowadzi do świata sztuki nowoczesnej. Widocznie jestem konserwatystą, dla którego rozwój sztuki skończył się gdzieś w drugiej połowie XIX wieku, bo to, co opisuje autorka, zupełnie do mnie nie dociera. Nie ta wrażliwość. Doceniam pasję Wiszniewskiej, kilka ciekawych fragmentów (historia Rzeźbiarza Przestrzeni), ale całość jest skierowana do innego typu czytelnika.

Od razu zaznaczam, oceniając „Ratując Gagarina” Jana Żerańskiego, nie stosowałem żadnej taryfy ulgowej. Niby jest to historia alternatywna podboju kosmosu (1981 rok i Jurij wciąż żyje), z czasem zastanawiamy się, czy to aby nie jakaś mistyfikacja (kłania się pseudodokumentalny film opowiadający o tym, jak Stanley Kubrick sfingował wyprawę na Księżyc) lub może tylko urojenia żony zmarłego kosmonauty. Jak by nie było, opowiadanie czyta się znakomicie, fabuła wciąga, a niepewność pozostaje.

Na koniec pozostaje „Zabawa w chowanego” Marka Siudaja – historia z pogranicza horroru krążąca wokół tytułowej zabawy. Całość jest sprawnie napisana, dobrze oddaje atmosferę grozy, ale jednocześnie przewidywalna. Nie dziwi ani zaginięcie dziecka, ani jego odnalezienie czy późniejsze konsekwencje.

Styczniowy „SFFiH” to także wywiad. O ile do tej pory rozmowy z kolejnymi twórcami były przeze mnie krytykowane, w wypadku rozmowy z Jackiem Piekarą w zasadzie nie ma do czego się przyczepić. Owszem, zestaw pytań jest standardowy (gry komputerowe, inspiracje, cykl o Mordimerze), jednak odpowiedzi na nie są wystarczająco ciekawe, by czas poświęcony na lekturę wywiadu nie uznać za zmarnowany.

Końcówka numeru to tradycyjnie blok felietonów. Miejsce Romualda Pawlaka zajął (tymczasowo?) dawno nie widziany na łamach pisma Adam Cebula, który na dzień dobry tłumaczy jak rżnie się głupa we współczesnym świecie. Z kolei Andrzej Pilipiuk pisząc o szkole, PRL-u i wolności składa nietypowe życzenia noworoczne. Później Dariusz Domagalski snuje niewesołe rozważania na temat czytelnictwa w Polsce i na świecie, a Jarosław Grzędowicz straszy wizją nowej Paradyzji. Pomimo dużego rozrzutu tematycznego, wszystkie felietony posiadają jedną cechę wspólną – zmuszają do myślenia.

Pełny spis zawartości numeru można zobaczyć tutaj.