NAST.pl
 
Komiks
  Facebook
Facebook
 
Forum

  RSS RSS

 Strona główna     Zapowiedzi     Recenzje     Imprezy     Konkursy     Wywiady     Patronaty     Archiwum newsów     Artykuły i relacje     Biblioteka     Fragmenty     Galerie     Opowiadania     Redakcja     Zaprzyjaźnione strony   

Zaloguj się tutaj! | Rejestruj

Patronat

Le Guin, Ursula K. - "Lawinia" (wyd. 2023)

Gong, Chloe - "Nieśmiertelne pragnienia" (zielona)

Ukazały się

Kingfisher, T. - "Cierń"


 Howard, Robert E. - "Conan. Księga pierwsza"

 Lloyd Banwo, Ayanna - "Kiedy byłyśmy ptakami"

 Jadowska, Aneta - "Tajemnica domu Uklejów"

 Sablik, Tomasz - "Mój dom"

 Pilipiuk, Andrzej - "Czasy, które nadejdą"

 Szmidt, Robert J. - "Szczury Wrocławia. Dzielnica"

 Bordage, Pierre - "Paryż. Lewy brzeg"

Linki

Wolski, Marcin - "Wallenrod"
Wydawnictwo: Narodowe Centrum Kultury
Cykl: Zwrotnice czasu. Historie alternatywne
Data wydania: Styczeń 2010
ISBN: 978-83-6158-715-6
Oprawa: twarda
Format: 150×210 mm
Liczba stron: 424
Seria: Zwrotnice czasu. Historie alternatywne



Wolski, Marcin - "Wallenrod"

"Kloss w spódnicy"

Marcin Wolski kojarzony jest przede wszystkim z twórczością kabaretową. Natomiast, że jest on również autorem wielu poczytnych powieści, to fakt już mniej znany, a o jego „historycznym” wykształceniu słyszeli chyba tylko zagorzali fani. A przecież to właśnie historia stanowi klucz do wielu utworów Wolskiego. Czasem stanowi ona tylko tło fabularne, czasem staje się główną bohaterką utworu. Powieść „Wallenrod” należy zaliczyć do tej drugiej kategorii.
„Wallenrod” to kolejna po „Alterlandzie” próba zmierzenia się autora z historią alternatywną. Oba utwory łączy punkt wyjścia – odmienny od znanego z podręczników przebieg II wojny światowej oraz pasjonująca wizja dalszych losów Polski. O ile jednak w poprzedniej powieści „zwrotnicą czasu” był (nie)udany zamach na Adolfa Hitlera w Wilczym Szańcu, tutaj autor postawił na naszą najsilniejsza kartę – Józefa Piłsudskiego. Czy tak wielki mąż stanu byłby w stanie odmienić losy II RP? Czy tak jak pisze Wolski zdecydowałby się na zmianę sojuszu i zawarcie paktu z III Rzeszą? Jak bardzo zmieniłaby się wtedy nasza przyszłość? Można tylko gdybać, a „Wallenrod” potraktować jako literackie rozwinięcie tego scenariusza.
Główną linię fabularną powieści stanowi działalność polskiej agentki wywiadu Haliny Szymańskiej, która jako osobista tłumaczka Führera jest świadkiem najważniejszych wydarzeń historycznych. To z jej perspektywy śledzimy przebieg tajnych rokowań, kuluarowe rozgrywki, poznajemy najważniejszych polityków tamtej epoki. Na uwagę zasługuje szczególnie bardzo interesujący portret Adolfa Hitlera, człowieka balansującego między geniuszem a chorobą psychiczną. Nie zabrakło także miejsca na prawdziwą działalność szpiegowską: wykradanie dokumentów, werbowanie współpracowników, a nawet „mokrą robotę”.
Co ciekawe wątek agenturalny jest dużo mniej zajmujący od samego przedstawienia alternatywnej linii historii. Pod tym względem Wolski poszedł na całość i duża część powieści przypomina podręcznik historii. Na kartach książki co chwila pojawiają się kolejni politycy, generałowie, a zagony wojsk zmieniają dotychczasowe granice na mapie Europy. Gdyby opisywał to ktoś o mniejszym talencie wyszedłby pewnie nudny bryk, tymczasem „Wallenroda” czyta się z zapartym tchem. Wydarzenia zaskakują, postaci historyczne nabierają ludzkich cech, a alternatywna historia wydaje się rzeczywista. Dodatkową frajdę sprawia porównywanie prawdziwych i „alternatywnych” życiorysów poszczególnych bohaterów; autor już zadbał o to, by finał życia wielu znanych postaci można było nazwać „chichotem historii”.
Co ważne wizja Wolskiego została dobrze przemyślana. Podejrzewam, że prace nad fabułą poprzedziły wnikliwe studia nad licznymi „quasi naukowymi” artykułami dotyczącymi alternatywnych dziejów II wojny światowej. Stąd chociażby mocno wyeksponowany wątek żydowski, który często jest poruszany przy omawianiu ewentualnego mariażu niemiecko-polskiego. Przekonująco wypada też obraz ówczesnej sceny politycznej czy zachowanie się społeczeństwa polskiego na wieść o nowym sojuszu. Oczywiście cała książka to jedno wielkie „gdybanie” – niemniej znając ówczesne realia zaprezentowana przez autora alternatywa nosi w sobie znamiona dużego prawdopodobieństwa. A minusy?
Zbędny wydał mi się wstęp – narrator z naszej rzeczywistości otrzymuje drogą elektroniczna przesyłkę zawierającą pamiętnik polskiej agentki z czasów „innej” II wojny światowej. Jeśli mamy do czynienia z pamiętnikiem, to dlaczego trzy czwarte jego objętości zawiera streszczenie podręcznika do historii? Kolejny „grzeszek” stanowi swoista gra z czytelnikiem. Wolski nieco na siłę wprowadza do fabuły miejsca (Katyń, Czarnobyl) oraz postaci (Karol Wojtyła) znane z naszej linii czasu, a bez których „Wallenrod” spokojnie mógłby się obejść. Co prawda wszystkie te fakty występują w nieco innym kontekście, ale ich użycie jest, jak dla mnie, bezzasadne. Ot, sztuka dla sztuki. Zaś wprowadzenie postaci Hansa Klosego i uczynienie z niego wyjątkowo wrednego hitlerowca uważam za osobistą zemstę pisarza.
Nie zabrakło aluzji politycznych – spory kompetencyjne pomiędzy Władysławem Sikorskim a Edwardem Rydzem-Śmigłym aż za bardzo przypominają naszą rzeczywistość. Wszystko to są to jednak rzeczy drobne, a ich odbiór zależy od indywidualnego podejścia czytelnika.
Kilka słów warto poświęcić samemu wydaniu książki. Na plus zapisać trzeba solidną twardą okładkę, ciekawą szatę graficzną (plakaty i zdjęcia z okresu dwudziestolecia międzywojennego) oraz spis postaci z autentycznymi notami biograficznymi. Niestety, nie obeszło się bez literówek czy kilku brakujących przecinków i nawiasów.
Czytać, nie czytać? Zdecydowanie czytać. Marcin Wolski stanął na wysokości zadania i stworzył zajmującą książkę, która nie tylko jest świetną rozrywką, ale także zmusza do refleksji. Co więcej, „Wallenrod” to idealna okazja do pogłębienia własnej wiedzy historycznej, a być może nawet stworzenia własnej alternatywnej wizji dziejów naszej ojczyzny.


Autor: Adam "Tigana" Szymonowicz


Dodano: 2010-04-15 17:58:29
Komentarze
-Jeszcze nie ma komentarzy-
Komentuj


Artykuły

Plaża skamielin


 Zimny odczyt

 Wywiad z Anthonym Ryanem

 Pasje mojej miłości

 Ekshumacja aniołka

Recenzje

Hoyle, Fred - "Czarna chmura"


 Simmons, Dan - "Modlitwy do rozbitych kamieni. Czas wszystek, światy wszystkie. Miłość i śmierć"

 Brzezińska, Anna - "Mgła"

 Kay, Guy Gavriel - "Dawno temu blask"

 Lindgren, Torgny - "Legendy"

 Miles, Terry - "Rabbits"

 McCammon, Robert - "Królowa Bedlam"

 Simmons, Dan - "Czarne Góry"

Fragmenty

 Mara, Sunya - "Burza"

 Mrozińska, Marta - "Jeleni sztylet"

 Brzezińska, Anna - "Mgła"

 Rothfuss, Patrick - "Wąska droga między pragnieniami"

 Clarke, Arthur C. & Lee, Gentry - "Ogród Ramy"

 Sablik, Tomasz - "Próba sił"

 Kagawa, Julie - "Żelazna córka"

 Pratchett, Terry - "Pociągnięcie pióra. Zaginione opowieści"

Projekt i realizacja:sismedia.eu       Reklama     © 2004-2024 nast.pl     RSS      RSS