„Ksin drapieżca” Konrada T. Lewandowskiego to pierwszy tom trylogii o przygodach kotołaka Ksina. W skład książki wchodzą: rozpoczynające cykl opowiadanie „Przybysz” i utwór tytułowy traktujący o zmaganiach królestwa Suminoru z Cesarstwem Archipelagów Południowych.

Pisząc recenzję książki Lewandowskiego, warto zauważyć, że postać kotołaka powstała w 1988 roku, a więc zaledwie dwa lata po literackim debiucie Andrzeja Sapkowskiego. Czyni to Ksina, obok wiedźmina Geralta, jednym z najstarszych bohaterów polskiej literatury fantasy. I chociaż książki „Przewodasa” doczekały się kilku wznowień to nigdy nie zdołały osiągnąć popularności prozy Sapkowskiego. Dlaczego?

Pierwsza rzecz, która rzuca się w oczy w trakcie czytania to styl książki – bardzo prosty, pozbawiony bogactwa językowego. Nie oczekiwałem od autora literackich fajerwerków, ale brak rozbudowanych opisów świata czy bardziej szczegółowej charakterystyki poszczególnych postaci jest mocno odczuwalny. Podobnie ma się rzecz z dialogami. Mają one bardzo prostą konstrukcję i nie znajdziemy w nich jakichś ciekawych zabaw językowych czy wartych zapamiętania cytatów. Brakuje zatem jednej z głównych zalet prozy Sapkowskiego – barwnego, rozbudowanego stylu, który nieraz potrafił zakryć niedostatki fabularne. Pewnym usprawiedliwieniem dla Lewandowskiego jest fakt, że kiedy powstawały pierwsze utwory o Ksinie, był on dopiero początkującym pisarzem, z drugiej strony – co przeszkodziło mu w przeróbce wcześniejszych utworów?

Autor również nie najlepiej sobie radzi z kreacją bohaterów. Ksin czy jego ukochana Hanti to postaci jednowymiarowe, które nie są w stanie zaskarbić sobie sympatii czytelnika. Szkoda, bo kotołak jako istota łącząca w sobie elementy człowieka i bestii mogła stać się pretekstem do interesujących rozważań o ludzkiej naturze. Niestety przez większość książki Ksin jest zbyt zajęty rozrywaniem na strzępy kolejnych przeciwników, by mieć czas chociażby na chwilę zadumy. W zasadzie dopiero końcówka daje pewne nadzieje, że ten wątek może być ciekawie rozwinięty. Na razie jedyną bardziej skomplikowaną i złożoną postacią wydaje się być kat Jakub: dawniej potomek szlachetnego rodu, teraz – małodobry. Jakub ma w sobie spory potencjał, jego działania mogą zaskoczyć czytelnika... Inni bohaterzy są schematyczni i stworzeni według prostego i jednoznacznego podziału dobrzy-źli. Ewentualnie mamy do czynienia z kategorią: opętany manią władzy głupiec.

Także świat stworzony przez Lewandowskiego pozostawia wiele do życzenia. Ot, standardowy, quasi średniowieczny neverland – dobrze chociaż, że zabrakło w nim miejsca na elfy (pojawia się tylko jeden), krasnoludy, trolle i resztę klasycznej menażerii. Ich miejsce zajmują natomiast wszelakiej maści stworzenia Onego – wilkołaki, mumie, wampiry i strzygi. Na plus należy za to odnotować fakt, że autorowi udało się dobrze ukazać różnice pomiędzy nimi, obdarzyć specyficznymi właściwościami. Za mało miejsca zostało natomiast poświęcone samej genezie powstania potworów – jedna czy dwie wzmianki o tajemniczym meteorycie to ciut za mało.

Jednego nie można odmówić „Ksinowi drapieżcy” – żywej i wartko płynącej fabuły. W trakcie czytania książki nie ma czasu na zaczerpnięcie tchu. Od początku do końca ktoś kogoś goni, toczone są walki, rzucane zaklęcia. Dodatkowo mamy wcale przyzwoity opis bitwy, a sporo miejsca poświęcono na deskrypcję czarów i efektów ich działania. Zróżnicowane są również pojedynki toczone przez kotołaka, któremu przychodzi zmierzyć się z wampirami, wilkołakami i od czasu do czasu z ludźmi. Inna sprawa, że zdecydowana większość tych starć sprowadza się do prymitywnej rąbanki.

Po „Ksina drapieżcę” można sięgnąć z dwóch powodów: czystego sentymentu, żeby zobaczyć jak się kiedyś pisało, lub jeśli poszukujemy mało wymagającej rozrywki. Niestety na tle swoich rówieśników, Geralta czy czarodzieja Arivalda, Ksin wypada bardzo słabo. Najbardziej brakuje rozmachu, ciekawych postaci, niesztampowych rozwiązań – w zamian otrzymujemy jedynie solidną dawkę akcji. Cóż, można mieć tylko nadzieję, że recenzowana książka to jedynie wprawka i w kolejnych częściach sagi o Ksinie autor pokaże się z lepszej strony.