„Klany Księżyca Alfy”, kolejna powieść wydawana przez Rebis w serii dzieł zebranych Philipa K.Dicka, nie należy do najsłynniejszych książek pisarza, choć została wydana w złotym okresie autora, w 1964 roku, tuż przed „Trzema stygmatami Palmera Eldritcha”. Zasadnicza oś fabularna wiąże się z polityczno-wojennymi rozgrywkami między Ziemianami a cywilizacją Alfan. Zamieszkujące Alfę III insektopodobne istoty stoczyły w przeszłości wojnę z Ziemią; zawarty chwiejny pokój doprowadził między innymi do tego, że jeden z księżyców wspomnianej planety stał się miejscem niecodziennego eksperymentu. Przez pewien czas funkcjonował jako szpital psychiatryczny. Potem jednak pacjenci, dawni ziemscy kolonizatorzy, którzy nie umieli sobie z różnych przyczyn poradzić z nowym światem, zostali pozostawieni sami sobie, rozdzielając się na tytułowe klany zgodne z temperamentem czy podejściem do życia – a raczej z jednostką chorobową. Para(noicy), Mani(acy), Schizowie, Depowie czy Hebowie mieszkają w osobnych siedliskach, ale ich delegaci regularnie spotykają się na naradach dotyczących przyszłości całego księżyca.

W pierwszej połowie powieści zasadnicza akcja toczy się na Ziemi, gdzie Chuck Rittersdorf, pracujący dla CIA scenarzysta zajmujący się programowaniem propagandowych symulakrów, rozwiódł się właśnie z żoną Mary. Rozstanie wiązało się z niezadowoleniem kobiety z zawodowej nieporadności męża; odnosząca sukcesy psycholożka wolałaby, by Chuck pracował na przykład w show-businessie, pisząc scenariusze do programów słynnego komika, Bunny’ego Hentmana. Rozwód odbył się w atmosferze rosnącej agresji, doprowadzając Chucka do desperacji i myśli o zabójstwie byłej żony. Wyprawa Mary na Alphę III może stanowić doskonałą okazję do doskonałej zbrodni…

Strony książki zaludniają ciekawe, zróżnicowane postacie: obsługujący symulakry agenci CIA, cofająca czas pracująca dla policji psioniczka Joan Trieste czy telepatyczny śluzowiec Lord Cieknący Małż z Ganimedesa, nie mówiąc już o przedstawicielach klanów. Masowa rozrywka plącze się z międzygalaktycznymi spiskami, operacje plastyczne są dostępne równie łatwo jak pochodne metamfetaminy, a w opisach wrogości Rittersdorfa do byłej żony trudno się nie doszukiwać bolesnych doświadczeń samego autora. Trzeba uczciwie przyznać, że od pewnego momentu coraz bardziej dynamiczna akcja zdaje się regularnie rozstawać z jakąkolwiek logiką, co więcej ze współczesnego punktu widzenia niektóre elementy książki wydają się cokolwiek dziecinne (choćby powszechna fiksacja męskich bohaterów związana z kobiecymi piersiami).

Nie zmienia to jednak tego, co najciekawsze i najbardziej oryginalne w całej powieści: samego przedstawienia funkcjonowania alfańskich klanów. Dick pisze o dawnych pacjentach z czułością, doceniając ich swoistą niezwykłość, podkreślając cechy związane z konkretnymi chorobami, ale jednocześnie niczego nie koloryzując i nie pomijając często bolesnych ograniczeń. W istotnym dla fabuły sporze o to, czy taka społeczność może w jakikolwiek sposób funkcjonować samodzielnie, staje zdecydowanie po stronie chorych. Są inni, jest im trudniej, ale zasługują na szansę urządzania świata po swojemu. W końcu, jak przekonuje się sama Mary Rittersdorf, nawet dla doświadczonych psychologów rzetelne diagnozy stanowią skomplikowane wyzwanie.

Przedmowę do powieści napisał tym razem Łukasz Orbitowski.