Patronat
McGuire, Seanan - "Upadek / Przez zielone pola"
Weeks, Brent - "Poza cieniem" (wyd. 2024)
Ukazały się
Greathouse, J.T. - " Struktura świata"
Seliga, Aleksandra & Kujawska, Katarzyna - "Serce kniei"
King, Stephen - "Chudszy" (2024)
Le Guin, Ursula K. - "Ziemiomorze. Wydanie rozszerzone" (2024)
Lovecraft, Howard Phillips - "Listy wybrane 1906-1927"
Szostak, Wit - "Oberki do końca świata"
antologia - "Rocznik fantastyczny 2024"
Gwynne, John - "Cień bogów"
Linki
|
|
|
Wydawnictwo: Rebis Cykl: Odyseja kosmicznaKolekcja: Wehikuł czasuTytuł oryginału: 2001: A Space Odyssey Tłumaczenie: Radosław Kot Data wydania: Sierpień 2022 ISBN: 978-83-8188-496-9 Oprawa: twarda Format: 135 x 215 mm Liczba stron: 280 Cena: 44,90 zł Rok wydania oryginału: 1968
|
Widzieliście? To przeczytajcie
Tytuł „Odyseja kosmiczna 2001” w naturalny sposób kojarzy się ze słynnym filmem Stanleya Kubricka z 1968 roku. Scenariusz do „Odysei” Kubrick napisał wraz z Arthurem C. Clarkiem, częściowo inspirując się wcześniejszymi opowiadaniami brytyjskiego pisarza, w szczególności pochodzącym z 1948 roku „Posterunkiem”. Już sam Clarke podpisał się pod opartą na scenariuszu powieścią, wydaną niemal równolegle po wejściu filmu do kin. Co ciekawe, w Polsce książka ukazała się dopiero w 1988 roku; teraz wznawia ją w nowym tłumaczeniu Radosława Kota wydawnictwo Rebis w ramach serii „Wehikuł Czasu”.
Geneza powieści, przedstawiona w jednej z dwóch zamieszczonych w wydaniu przedmów wyjaśnia, dlaczego jej fabuła bardzo wiernie odzwierciedla akcję filmu – a co za tym idzie trudno przy lekturze nie przypominać sobie stale filmowych obrazów. Opowieść toczy się w trzech planach czasowych: pierwszy to wydarzenia prehistoryczne na Ziemi, drugi wiąże się z eksploracją Księżyca, ostatni zaś, najdłuższy, opowiada o wyprawie na Saturna. Wszystkie opisywane wydarzenia łączą tajemnicze, czarne monolity o idealnych proporcjach.
Na poziomie abstrakcyjnym głównym tematem „Odysei” są pytania o naturę świadomości i inteligencji. Clarke (i Kubrick) pokazują świat, w którym pierwsze boskie dotknięcie, dające ludziom czy raczej małpoludom „dusze” pochodzi od kosmicznej cywilizacji. Później kwestia możliwości usamodzielnienia się i zyskania niezależnej świadomości przenosi się na słynnego HALa, komputer pokładowy lecącego na Saturna statku „Discovery”. Brytyjski pisarz nie zastanawia się nad motywacjami Obcych, ich historię opisuje w zasadzie w pojedynczym dłuższym akapicie. Dużo mocniej skupia się na tym, co w 1968 roku stanowiło nową, bieżącą rzeczywistość: czyli na samym fakcie podróży kosmicznych i związanych z nimi wrażeń. W opisach rozmaitych technologii, rozwiązań pozwalających radzić sobie z nieważkością, hibernatorów i skafandrów, nie mówiąc już o obserwowanych przez astronautów widokach, widać niezwykłą fascynację, a wręcz czułość autora. Nie chodzi o szczegóły techniczne, a raczej o umiejętnie przekazywane emocje. Marzenie o kosmosie stało się w latach sześćdziesiątych XX wieku rzeczywistością. I nawet jeśli nigdy nie dowiemy się, czy genezą tęsknoty do gwiazd istotnie mogła być zewnętrzna ingerencja sprzed tysięcy lat, Clarke skutecznie przekonuje, że tak czy inaczej stanowi ona nieodłączny element ludzkiej natury.
Film Kubricka jest zgodnie uważany za jedno z najważniejszych osiągnięć fantastycznego kina i niewątpliwie na to zasługuje. Powieść Clarke’a warto przeczytać jako swoiste uzupełnienie. Choć ludzkość znalazła się już w zupełnie innym punkcie, jeśli chodzi o eksplorację kosmosu i jej wpływ na opinię publiczną, marzenia sprzed lat nietrudno rozbudzić. A przynajmniej taką mam nadzieję. Tajemnice wciąż na nas czekają.
Jak wspomniano wyżej, wydaniu towarzyszy krótkie słowo wstępne Clarke’a i Kubricka oraz dłuższa przedmowa samego pisarza, pochodząca z 1989 roku i nawiązująca nie tylko do historii powstania „Odysei kosmicznej 2001”, ale także do powstałych później kontynuacji.
Autor: Adam Skalski
Dodano: 2022-10-04 20:04:46
-Jeszcze nie ma komentarzy-
|
|
|
Artykuły
Plaża skamielin
Zimny odczyt
Wywiad z Anthonym Ryanem
Pasje mojej miłości
Ekshumacja aniołka
Recenzje
McDonald, Ian - "Hopelandia"
antologia - "PoznAI przyszłość"
Chambers, Becky - dylogia "Mnich i robot"
Pohl, Frederik - "Gateway. Za błękitnym horyzontem zdarzeń"
Esslemont, Ian Cameron - "Powrót Karmazynowej Gwardii"
Sanderson, Brandon - "Słoneczny mąż"
Swan, Richard - "Sprawiedliwość królów"
Iglesias, Gabino - "Diabeł zabierze was do domu"
Fragmenty
McCammon, Robert - "Łabędzi śpiew"
Vaughn, S.K. - "Astronautka"
Howey, Hugh - "Pył"
Simmons, Dan - "Lato nocy"
McCammon, Robert - "Pan Slaughter"
Spinrad, Norman - "Żelazny sen"
Wyndham, John - "Poczwarki"
Holdstock, Robert - "Lavondyss"
|