Isherwood Williams, znany wszystkim przyjaciołom jako Ish bohater powieści „Ziemia trwa” George’a Stewarta, samotnie prowadzi na kalifornijskim odludziu badania terenowe związane z przygotowywaną właśnie pracą magisterską z ekologii. Ukąszenie przez grzechotnika, do jakiego dochodzi pewnego dnia, choć samo w sobie dość dramatyczne – okazuje się w istocie dla Isha zbawienne. Już przez dwa poprzedzające je tygodnie nikogo nie spotkał, a kiedy czuje się już lepiej i wraca do cywilizacji, orientuje się, że świat, jaki znał, odszedł w przeszłość. Bliżej nieokreślona epidemia spowodowała wymarcie olbrzymiej większości ludzkości. Ish, w którego przypadku jad węża zadziałał najwyraźniej jako antidotum, decyduje się podjąć podróż na wschód, aż do Nowego Jorku, by później wrócić na Zachodnie Wybrzeże. Obserwuje opuszczone sklepy, domy i fabryki, napotyka nielicznych pozostałych przy życiu ludzi i szuka miejsca, gdzie mógłby rozpocząć życie na nowo. Po powrocie do Kalifornii spotyka kobietę, Em, która jako pierwsza wydaje mu się odpowiednią towarzyszką. To ich związek stanowi początek Plemienia, nieformalnej wspólnoty budującej świat po apokalipsie, której losy stanowią temat zasadniczej treści powieści.

Ish i dołączający do niego kolejni współplemieńcy doświadczają naturalnych konsekwencji zniknięcia ludzkiej zbiorowości. Dość szybko staje się jasne, że autora, szanowanego historyka pracującego w Berkeley, dla którego omawiana powieść, wydana w 1949 roku, stanowiła jedyną wycieczkę na tereny fantastyczne, interesują głównie mechanizmy społeczno-cywilizacyjne. Opowieści o losach Isha są przeplatane drukowanymi kursywą bezosobowymi uwagami o różnych elementach znikających technologii czy odchodzących w przeszłość aspektach znanej nam kultury. W odróżnieniu od większości postapokaliptycznych historii w opisywanym przez Stewarta świecie jest stosunkowo niewiele przemocy na masową skalę, jadący przez Stany młody ekolog obserwuje raczej ślady bezradnego godzenia się z potężną chorobą. Nie oznacza to, że budowanie nowej wspólnoty już po odejściu epidemii pozostanie wolne od dramatycznych wyborów. Nie wszystkie konflikty da się rozstrzygnąć pokojowo.

Do pewnego momentu, gdy obserwujemy bezpośrednie konsekwencje Kataklizmu, jak nazywają epidemię członkowie Plemienia, „Ziemia trwa” wydaje się z współczesnej perspektywy książką dość sztampową i powierzchowną. Warto jednak zaufać autorowi i doczekać do znacznie ciekawszych fragmentów, opisujących dylematy związane z budowaniem nowej wspólnoty. Kluczową rolę odgrywają tu osobisty temperament i predyspozycje Isha i związany z nim stosunek bohatera do całości wiedzy zgromadzonej przez ludzkość, symbolizowanej przez opustoszałą bibliotekę uniwersytecką. Korzystanie z technologii takich jak choćby broń palna czy samochody jest oczywiście bardzo wygodne, ale nie wiadomo, jak długo rdzewiejące maszyny pozostaną zdatne do użytku. Czy należy walczyć o zachowanie technicznego know-how? A może lepiej myśleć o nauczeniu urodzonych po Kataklizmie ludzi konstrukcji łuków? W miarę upływu czasu coraz istotniejsza jest też kwestia sukcesji. Kto powinien przejąć po Ishu rolę przywódcy Plemienia, i na ile losy wspólnoty będą zależeć od indywidualnych cech jej liderów? Jak budować struktury rodzinne, co począć ze społecznie rozumianą duchowością czy zorganizowaną religią, na ile otwierać się na inne wspólnoty, a na ile chronić się przed ich wpływem? Stewart nie podaje jednoznacznych odpowiedzi, zdaje się wręcz twierdzić, że procesy historyczne mają w sobie nieuchronną losowość. Bóg i planeta śmieją się z ludzkich zamiarów. Co nie znaczy, że nie pochwalają zastanawiania się nad ich konsekwencjami.