Patronat
Crouch, Blake - "Upgrade. Wyższy poziom"
Mrozińska, Marta - "Jeleni sztylet"
Ukazały się
Gajzler, Joanna W. - "Necrovet. Radiografia bytów nadprzyrodzonych"
Wells, Martha - "Wiedźmi król. Witch King"
Fawcett, Heather - "Emily Wilde Encyklopedia elfów i wróżek"
Grothaus, Michael - "Piękni lśniący ludzie"
Kristoff, Jay - "Cesarstwo potępionych" (czerwona)
Moder, Jaga - "Sądny dzień"
Corland, Mai - "Pięć pękniętych ostrzy"
Howey, Hugh - "Zmiana" (wyd. 2024)
Linki
|
|
|
Wydawnictwo: Rebis Kolekcja: Wehikuł czasuTytuł oryginału: The Demolished Man Tłumaczenie: Andrzej Sawicki Data wydania: Październik 2020 ISBN: 978-83-8188-098-5 Oprawa: twarda Format: 135 x 215 mm Liczba stron: 296 Cena: 44,90 zł Rok wydania oryginału: 1951
|
Po „Gwiazdach moim przeznaczeniem” w serii „Wehikuł czasu” przyszła kolej na drugą z najbardziej znanych powieści Alfreda Bestera, „Człowieka do przeróbki”, słynną jako pierwsza w historii zdobywczyni nagrody Hugo, w 1953 roku. Akcja książki toczy się w XXIV wieku, w rzeczywistości, w której podróże międzyplanetarne są codziennością, a kluczową rolę w społeczeństwie odgrywają posiadający zdolność czytania w myślach esperzy 1). Ci ostatni zrzeszają się w Stowarzyszeniu Esperów, są podzieleni na kategorie w zależności od siły swojego talentu i podlegają dość ścisłemu kodeksowi zawodowemu. W zrozumiały sposób pełnią często funkcje związane z bezpieczeństwem publicznym. Kiedy więc Ben Reich, biznesmen prześladowany koszmarnymi, paranoicznymi wizjami Człowieka Bez Twarzy, błędnie odczytuje odpowiedź na ofertę połączenia sił z firmą Craya D’Courtneya, uznając ją za negatywną, i decyduje się na zabójstwo konkurenta, wie, że będzie musiał się zmierzyć z policją potencjalnie zdolną odczytać wszystkie jego plany i wspomnienia. Angażuje do pomocy Gusa Tate’a, espera I stopnia, działającego w Związku Patriotów, organizacji będącej swoistą przeciwwagą dla Stowarzyszenia Esperów, a Duffy Wyg&, flirtująca z Reichem młoda piosenkarka, komponuje dla biznesmena przebój, którego nucenie ma wypędzić z głowy mężczyzny wszystkie składne myśli i uniemożliwić śledczym dowiedzenie się prawdy o zbrodni.
Do zabójstwa D’Courtneya faktycznie dochodzi, choć odbywa się ono nie do końca zgodnie z planem; w szczególności świadkiem przestępstwa staje się córka zamordowanego, Barbara. Rozpoczynające się śledztwo stanowi centralny element fabuły: naprzeciw Reicha staje Lincoln Powell, kolejny esper I stopnia, doktor filozofii i prefekt policji. Dość szybko identyfikuje głównego i w zasadzie jedynego podejrzanego; pytanie brzmi, czy uda się mu zdobyć wystarczająco wiele dowodów, by doprowadzić do skazania go na Przeróbkę, tytułowy proces, którego sens staje się do końca jasny dopiero pod koniec powieści. Co ciekawe, werdykt o winie Reicha ma podjąć Stary Mojżesz, elektronowy mózg o zaskakująco ludzkim sposobie wyrażania się.
W miarę lektury powieści na pierwszy plan wysuwają się nie tyle kwestie związane z samym rozstrzygnięciem śledztwa, co z jednej strony psychologiczne rozgrywki między bohaterami, a z drugiej mechanizmy funkcjonowania książkowego świata, przede wszystkim związane z telepatią. Amerykański autor ciekawie pokazuje zmagania między esperami, ich pozycję społeczną oraz niebanalnie (nawet z typograficznego punktu widzenia) przedstawia pozazmysłową komunikację. Inne elementy akcji wydają się już bardziej trącić myszką: na przykład podróże kosmiczne w „Człowieku do przeróbki” są rodem z powieści Złotego Wieku, do rakiet wsiada się po to, by po chwili znaleźć się powiedzmy na Wenus. Nie najlepiej zestarzała się też warstwa psychologiczna powieści: inspiracje teorią Freuda są z punktu widzenia współczesnego czytelnika nazbyt dosłowne, a erotyka dziecinnie naiwna. Tytułowa koncepcja – w oryginale zresztą będąca raczej „zrujnowaniem” czy może lepiej „dekonstrukcją” – jako metoda radzenia sobie z wybitnymi przestępcami również wydaje się z współczesnej perspektywy dość wątpliwa. Niewątpliwie jednak odwoływanie się do tego typu motywów psychologicznych w literaturze SF połowy ubiegłego wieku stanowiło intrygującą nowość. Choćby za to warto „Człowieka do przeróbki” docenić, podobnie jak za humor, chęć wykorzystywania sztuczek typograficznych (mamy Wyg&; jeden z esperów nosi nazwisko @kins) czy następujące w miarę rozwoju akcji zmiany rozkładu akcentów. Odbiorcom zaczynającym dopiero przygodę z Besterem polecam mimo wszystko sięgnięcie najpierw po „Gwiazdy moim przeznaczeniem”.
1) Nazwa „esper” brzmi tak samo po angielsku, a pochodzi od skrótu „ESP” czyli „Extrasensory perception” (percepcja pozazmysłowa).
Autor: Adam Skalski
Dodano: 2020-11-17 10:25:46
-Jeszcze nie ma komentarzy-
|
|
|
Konkurs
Wygraj "Wiedźmiego króla"
Artykuły
Plaża skamielin
Zimny odczyt
Wywiad z Anthonym Ryanem
Pasje mojej miłości
Ekshumacja aniołka
Recenzje
Salik, Magdalena - "Wściek"
Martine, Arkady - "Pustkowie zwane pokojem"
Sherriff, R.C. - "Rękopis Hopkinsa"
Kelly, Greta - "Lodowa Korona"
Harpman, Jacqueline - "Ja, która nie poznałam mężczyzn"
Baldree, Travis - "Księgarnie i kościopył"
Herbert, Brian & Anderson, Kevin J. - "Dziedzic Kaladanu"
Lee, Fonda - "Dziedzictwo jadeitu"
Fragmenty
Marryat, Frederick - "Statek widmo"
Kluczek, Stanisław - "Zamek Gardłorzeziec"
Pettersen, Siri - "Srebrne Gardło"
Wyndham, John - "Dzień tryfidów"
Wells, Martha - "Wiedźmi król. Witch King"
Howey, Hugh - "Zmiana"
Silverberg, Robert - "W dół do ziemi" (Wymiary)
Niven, Larry & Pournelle, Jerry - "Pyłek w Oku Boga"
|