„Masakra ludzkości” Stephena Baxtera to oficjalna kontynuacja „Wojny światów” H.G. Wellsa. „Wojny światów” chyba nie trzeba szerzej przedstawiać. Klasyka science fiction i nie tylko, wprawdzie trochę już przykurzona, ale nie można lekceważyć jej inspirującego wpływu na twórczość innych pisarzy. Mowa tu o Arthurze C. Clarke’u czy Isaacu Asimovie, aby wymienić tych najważniejszych. Wells wpłynął także na (pod)gatunki fantastyczne, z prozą postapokaliptyczną na czele. Co więcej, nie sposób pominąć wpływu „Wojny Światów” (może pośredniego, ale zawsze) na współczesne kino science fiction. Przed Stephenem Baxterem, który podjął się napisania oficjalnego ciągu dalszego, stało zatem poważne zadanie.

Nie jestem jednak pewien, czy można mówić o sukcesie tego przedsięwzięcia i nie jestem również pewien, czy autor miał w ogóle ambicję dorównania „Wojnie światów”. Choć brzmi to zniechęcająco, to jednak tylko pozory. Nie stawiając sobie takich wyzwań, nie ograniczając się w kreacji (choć pozostając wiernym kreacji Wellsa) autor miał dzięki temu dużą swobodę. Nie pisał tej powieści „odtwórczo”, czyli nie podszedł do tematu kombinując, jak zrobiłby to Wells. Przynajmniej nie widać tego w tekście. Autor nie silił się również na żadną stylizację językową – co jest tej powieści ogromnym atutem. Zaś fabułę uczynił bardzo dynamiczną i w głównej mierze rozrywkową.

Fabularnie powieść osadzona jest kilkanaście lat po inwazji znanej z „Wojny Światów”. Okazuje się, że mimo zwycięstwa ludzkości, Marsjanom udało się rozpoznać jej mocne i słabe strony, zebrać wystarczającą wiedzę, aby ruszyć z właściwą inwazją. Jej przebieg śledzimy głównie z perspektywy jednej postaci, Julie Ephinstone, spokrewnionej ze znanym z „Wojny Światów” Walterem Jenkinsem (jest jego byłą szwagierką). Dzięki otrzymywanym zapiskom i relacjom od innych postaci, czytelnik poznaje tę wojnę również z innych perspektyw. Ale nie jest to coś co by miało jakieś szczególne znaczenie poza tym, że poszerza „pole widzenia” na cały konflikt. Losy postaci również nie są specjalnie angażujące, z pewnością ja śledziłem je bez emocji, bardziej przykładając uwagę do tła konfliktu i budowy świata. Szybkie tempo fabuły, przenoszenie się z jednej lokacji do kolejnej także nie wywołuje emocji. Ale ma smak i urok, jeśli chodzi o przedstawianie historii świata po I wojnie marsjańskiej i w trakcie drugiej. Wiele razy w trakcie lektury chciałem, aby ta niezła kreacja trochę przytłoczyła fabułę i ją spowolniła. Mogłoby to jej wyjść tylko na dobre.

Jak wspomniałem, mamy tu do czynienia głównie z dynamiczną, rozrywkową fabułą. Autor jednak nie ucieka do Ważnych Tematów, jednocześnie nie traktując ich z napuszoną powagą. Wplata je w naturalny sposób w narrację. Choć nie oferuje niczego więcej poza standardowym przesłaniem, że tylko zjednoczona ludzkość może przezwyciężyć przeciwności. I nie idzie tu tylko o inwazję Marsjan, ale też o przyszłość całej planety i gatunku ludzkiego. W związku z tym można doszukać się pobrzmiewających współczesnych lęków: przed imigrantami, dewastacją planety i ociepleniem klimatu. Dobre przesłanie, w sam raz dla jakiegoś rozrywkowego blockbustera z Hollywood. Co nie jest przecież wadą – wszystko zależy od tego, w jaki sposób to przesłanie jest podawane. Akurat Stephen Baxter od patosu trzyma się z daleka. Przez co finalnie odnosi sukces jako twórca.

Generalnie „Masakra ludzkości” (nawiasem pisząc, to dosłowne tłumaczenie oryginalnego tytułu), stanowi współczesny hołd złożony klasykowi. Hołd niewymuszony, napisany nieźle i gwarantujący godziwą rozrywkę. Nie jest to jednak dzieło wiekopomne, przełomowe, ani jakoś zasługujące na wyróżnienie przez sam fakt, że stanowi kontynuację klasycznej powieści.