Kiedy w 2008 roku pojawił się pierwszy tom „Płomienia i krzyża” było to spore zaskoczenie. Czytelnicy spodziewali się raczej kontynuacji przygód Mordimera Madderdina niż zupełnie nowej historii z inkwizytorskiego uniwersum. Trzeba jednak oddać autorowi szacunek – zamiast kolejnego sztampowego śledztwa ze stosem w tle, zaproponował inne spojrzenie na opisywany świat, kilka tajemnic wyszło na jaw, a i Arnold Lövefell okazał się całkiem ciekawą personą. Tym większe było zdziwienie, że Piekara bardzo szybko porzucił serię i ponownie skoncentrował się na postaci pewnego skromnego Sługi Bożego. Dzisiaj, dziesięć lat po premierze „jedynki”, klasztor Amszilas znów otwiera podwoje, a fani cyklu mają szansę na poznanie kolejnych sekretów Wewnętrznego Kręgu Inkwizycji. Nie będzie to jednak proste, miłe i przyjemne.

Drugi tom „Płomienia i krzyża” czyta się dosyć ciężko, a na prawie czterystu stronach książki nie dzieje się zbyt wiele. Inkwizytorzy odwiedzają kolejne klasztorne cele, wędrują po nie-świecie, a nawet podróżują w czasie – jednakże w ostatecznym rozrachunku nic z tego nie wynika. Owszem, czytelnicy otrzymują jakieś fragmenty wiedzy o świecie czy samej Inkwizycji, ale dotyczą one głównie spraw drugo- lub trzeciorzędnych. Dodatkowo autor piętrzy nowe zagadki jak prawdziwe znaczenie misji perskiego maga Narsesa czy fakt pobytu całej i zdrowej matki Mordimera pod opieką Świętego Officjum. W efekcie z tomu na tom coraz bardziej odnoszę wrażenie, że mam do czynienia z książkową wersją serialu „Lost. Zagubieni” i na samym końcu pozostanę wraz z innymi czytelnikami z mnóstwem pytań i nielicznymi odpowiedziami.

Być może na lepszy odbiór książki wpłynęłoby ograniczenie do niezbędnego minimum dialogów i zastąpienie ich wartką akcją. Niestety, u Piekary postaci nie mówią, ale perorują; ich wypowiedzi przypominają bardziej monologi lub dyskursy naukowe. Umożliwia to „nabicie” kilkudziesięciu stron, ale nie niesie za sobą nic więcej.

W trakcie lektury „Płomienia i krzyża” zastanowiła mnie jedna kwestia. W poprzednich tomach cyklu Święte Officjum jawiło się jako instytucja prężna, ale równocześnie mająca swe najlepsze czasy za sobą, wręcz chyląca ku upadkowi. Tymczasem, w świetle recenzowanej pozycji, Wewnętrzny Kręg Inkwizycji to osoby posiadające moc i potęgę zdolną powstrzymywać armię w pojedynkę, a dodatkowo posiadające na swych usługach anioły oraz inne mityczne istoty. Jak to się ma do opisywanych w „Żarze serca” kłopotach z papiestwem? Wystarczyłaby przecież jedna „kurtuazyjna” wizyta w Rzymie, żeby zrobić charakterystyczny dla Czarnych Płaszczy porządek.

Czy warto zatem sięgnąć po drugi tom „Płomienia i krzyża”? Na pewno zadowoleni będą zagorzali fani cyklu, którym będzie dane raz jeszcze zanurzyć się w inkwizytorskie uniwersum. Kolejne zagadki, powrót starych dobrych znajomych, kilka smaczków dotyczących życia w alternatywnej rzeczywistości, ciekawe zakończenie – to coś dla nich. I raczej tylko dla nich. Pozostałych odsyłam do wcześniejszych części, bez których znajomości zrozumienie fabuły recenzowanego utworu będzie niemożliwe.