NAST.pl
 
Komiks
  Facebook
Facebook
 
Forum

  RSS RSS

 Strona główna     Zapowiedzi     Recenzje     Imprezy     Konkursy     Wywiady     Patronaty     Archiwum newsów     Artykuły i relacje     Biblioteka     Fragmenty     Galerie     Opowiadania     Redakcja     Zaprzyjaźnione strony   

Zaloguj się tutaj! | Rejestruj

Patronat

Moorcock, Michael - "Elryk z Melniboné"

McDonald, Ian - "Hopelandia"

Ukazały się

Parker-Chan, Shelley - "Ten, który zatopił świat" (zintegrowana)


 Parker-Chan, Shelley - "Ten, który zatopił świat" (miękka)

 Szokalski, Kajetan - "Jemiolec"

 Patel, Vaishnavi - "Kajkeji"

 Mortka, Marcin - "Szary płaszcz"

 Maggs, Sam - "Jedi. Wojenne blizny"

 Szmidt, Robert J. - "Szczury Wrocławia. Kraty"

 Chambers, Becky - "Psalm dla zbudowanych w dziczy"

Linki

Carroll, Sean - "Nowa perspektywa. Pochodzenie życia, świadomości i Wszechświata"
Wydawnictwo: Prószyński i S-ka
Tytuł oryginału: The Big Picture: On the Origins of Life, Meaning, and the Universe Itself
Tłumaczenie: Urszula i Mariusz Seweryńscy
Data wydania: Czerwiec 2017
ISBN: 978-83-8097-169-1
Oprawa: miękka
Format: 142mm x 202mm
Liczba stron: 576
Cena: 52,00 zł



Carroll, Sean - "Nowa perspektywa. Pochodzenie życia, świadomości i Wszechświata"

Dwie poezje


Sean Carroll znany być może już polskiemu czytelnikowi dzięki wcześniejszym jego publikacjom w ramach serii „Na ścieżkach nauki” wydawnictwa Prószyński i S-ka: „Stąd do wieczności i z powrotem. Poszukiwanie ostatecznej teorii czasu” oraz „Cząstka na końcu Wszechświata. Bozon Higgsa i nowa wizja rzeczywistości”. Przedstawiał się w nich jako fizyk teoretyczny, który w przystępny sposób przybliżał swym odbiorcom najnowsze koncepcje naukowe dotyczące podstawy naszej rzeczywistości. W najnowszej książce, „Nowa perspektywa. Pochodzenie życia, świadomości i Wszechświata”, Sean Carroll wydaje się iść o krok dalej. Tym razem nie skupia się na pojedynczych zagadnieniach i ich konsekwencjach dla naszego rozumowania. Tutaj stara się uchwycić szerszy kadr, pełen obraz („The Big Picture”, dosł. "duży obraz", to tytuł oryginalny), czyli sposób oglądu i rozumienia świata, który znalazłby zastosowanie praktycznie w każdej dziedzinie nauki i ludzkiej aktywności.

Kim jesteśmy, skąd przybywamy i dokąd zmierzamy - to pytania, które od dawna zadają sobie filozofowie, poeci, a po nich także teologowie. Carroll przekonany jest, że przyszedł czas, by odpowiedzi na nie dostarczyła nam nauka. Może skorzysta ona z dorobku poprzedników, jednak metoda, na jakiej opierać będą się odpowiedzi, powinna być bez wątpienia metodą naukową. Carroll określa się mianem poetyckiego naturalisty, co w jego dyskursie jest bardziej postulatem, programem reorganizacji ludzkiego myślenia, niż kategorią estetyczną. Mówiąc inaczej: Carroll uważa, że świat ma charakter materialistyczny i w tym tkwi jego piękno (przejawiające się w odpowiednim porządku i tak dalej). Co więcej, uważa również materialistyczną perspektywę za w pełni wystarczającą do wyjaśnienia wszelkich zjawisk we wszechświecie - przeszłych, obecnych i przyszłych. Kwestionuje zatem jakiekolwiek rozróżnienie na ciało i umysł (umysł jest dla niego czymś możliwym do opisania w kategoriach biologicznych), wszelkie koncepcje religijne (Bóg jawi się jako przestarzała metafora), jakąkolwiek moralność (dobro i zło nie są kategoriami fizycznymi, nie posiadają materialnej reprezentacji a zatem podlegają relatywizacji).

Obszar zjawisk, jaki Carroll stara się objąć i opisać w „Nowej perspektywie” jest imponująco rozległy. Jeśli wszystko zasadza się na materializmie, jeśli "wszystko jest fizyką", to znaczy, że fizyczne (naukowe) kategorie mogą zostać zastosowane do wyjaśnienia... cóż, wszystkiego. Nie da się tego zrobić na łamach jednej, nawet całkiem obszernej książki, jednak autor stara się pokazać, w jaką stronę mogą pójść tego typu rozważania. Niektóre z nich są niewielkim zaskoczeniem, przywykliśmy bowiem do fizycznych opisów kosmosu, zarówno pod względem jego budowy, jak i historii. Dużo ciekawiej prezentują się próby materialistycznego opisu umysłu czy życia (jako "bycia żywym", "żywotności" jako cechy). Tyle że takie opisy pojawiają się już od jakiegoś czasu i praca Carrolla nie wydaje się tu szczególnie innowacyjna, chyba że wziąć pod uwagę jej kompilacyjny charakter.

Problem z "poetyckim naturalizmem" Carrolla polega na tym, że jest on sam w sobie metaforą, którą autor rozumie na jeden z dwóch możliwych sposobów. Wystarczy średnie wykształcenie, by zauważyć, że na przestrzeni wieków poezję rozumiano rozmaicie. Upraszczając sprawę, możemy wskazać na dwa nurty, pierwszy - nazwijmy go "oświeceniowy" - opiera się na kunszcie słowa, zasadach porządkowania (rytmice, wzorach i modelach zgłoskowych, akcentowych i reszcie naprawdę nudnych kategorii); drugi - nazwijmy go "romantycznym" - opiera się na emocjach, obrazach i zdolności ich przekazywania. "Poetyckość" naturalizmu, jaką widzi Carroll, jest tylko i wyłącznie poetyckością modelu oświeceniowego. Współgra ona z oświeceniowym racjonalizmem czy ateizmem, ale odrzuca całkiem pokaźną część ludzkiego dorobku intelektualnego. Wartościuje to odrzucenie (jako pozytywne pozbycie się tego, co błędne i zbędne) z przyjętej przez siebie perspektywy, co jest jedynie zabiegiem retorycznym.

Tak czy inaczej, „Nowa perspektywa” jest wartą polecenia lekturą. Należy jedynie pamiętać, że zastąpienie jednej metafory kolejną nie jest niczym przełomowym.



Autor: Aleksander Krukowski
Dodano: 2017-11-04 09:55:33
Komentarze
-Jeszcze nie ma komentarzy-
Komentuj


Artykuły

Plaża skamielin


 Zimny odczyt

 Wywiad z Anthonym Ryanem

 Pasje mojej miłości

 Ekshumacja aniołka

Recenzje

Brzezińska, Anna - "Mgła"


 Kay, Guy Gavriel - "Dawno temu blask"

 Lindgren, Torgny - "Legendy"

 Miles, Terry - "Rabbits"

 McCammon, Robert - "Królowa Bedlam"

 Simmons, Dan - "Czarne Góry"

 Sanderson, Brandon - "Yumi i malarz koszmarów"

 Bardugo, Leigh - "Wrota piekieł"

Fragmenty

 Mrozińska, Marta - "Jeleni sztylet"

 Brzezińska, Anna - "Mgła"

 Rothfuss, Patrick - "Wąska droga między pragnieniami"

 Clarke, Arthur C. & Lee, Gentry - "Ogród Ramy"

 Sablik, Tomasz - "Próba sił"

 Kagawa, Julie - "Żelazna córka"

 Pratchett, Terry - "Pociągnięcie pióra. Zaginione opowieści"

 Crouch, Blake - "Upgrade. Wyższy poziom"

Projekt i realizacja:sismedia.eu       Reklama     © 2004-2024 nast.pl     RSS      RSS