Książki z młodzieżowej serii Josepha Delaneya pod tytułem „Kroniki Wardstone” bazują na tych samych motywach... ale na razie to działa. „Tajemnica starego mistrza” to najlepszy jak do tej pory tom cyklu.

„Kroniki Wardstone” autorstwa Josepha Delaneya to cykl fantasy raczej dla młodszych niż starszych nastolatków, w którym śledzi się losy Toma Warda: trzynastoletniego terminatora u stracharza – osoby walczącej z magicznymi wynaturzeniami w stworzonej przez brytyjskiego pisarza krainie. „Tajemnica starego mistrza” jest bezpośrednią kontynuacją dwóch wcześniejszych tomów: „Zemsty czarownicy” i „Klątwy z przeszłości”.

Podobnie jak w wyżej wymienionych pozycjach, tak i w omawianej powieści głównym fabularnym czynnikiem sprawczym są wydarzenia z przeszłości mistrza Toma, czyli stracharza Johna Gregory’ego. Tym razem na kartach książki spotkać można jego zbuntowanego ucznia, który obecnie para się nekromancją, a także dawną miłość, która – tak się niestety składa – jest niebezpieczną wiedźmą. Te echa przeszłości powracają i przynoszą nowe zagrożenia. Dość typowe dla dotychczasowych tomów „Kronik Wardstone” jest splatanie się dwóch wątków: bezpośrednio niepowiązanych, ale doprowadzających do wspólnych kulminacji. Na prawdziwą powieść to niewiele, ale w książce dla początkujących czytelników wydaje się to być sensownym rozwiązaniem.

Również schemat fabularny opowieści nosi te same znamiona. Z jednej strony mamy stracharza pilnie strzegącego swojej prywatności i tajemnic. Z drugiej jest Tom i nie mniej wścibska jego wiedźmia przyjaciółka Alice, którzy drążą temat: po części świadomie, po części za sprawą zaistniałych okoliczności. Nieprzystawalność tych dwóch postaw prowadzi do nieporozumień, które w konsekwencji tworzą nieprzyjemne dla bohaterów okoliczności. Dorosłego czytelnika może to czasem drażnić, ale takie zawiązanie akcji jest dość przejrzyste – czyli czytelne dla młodego czytelnika.

Delaney kontynuuje odkrywanie przed czytelnikiem swojego świata. Z jednej strony – geograficznej – poznawane są nowe jego fragmenty. Nie jest to aż tak ciekawe, ale dobrze uzupełnia wcześniej naszkicowaną mapę Hrabstwa i wypełnia luki, które powstały na bazie wypowiedzi postaci. Ciekawsze jest jednak to, co odkrywa w kontekście magii, historii i przeszłości tych ziem. Początkowo wydawało się, że będzie to prosta historia o walce z trzema rodzajami istot nadprzyrodzonych, ale od drugiego tomu coraz wyraźniej widać, że będzie to bardziej rozbudowana i znacznie szerzej sięgająca opowieść. Oczywiście przy utrzymaniu młodzieżowego uproszczenia.

„Tajemnica starego mistrza” wydaje się najlepszym tomem z dotychczasowych trzech; głównie za sprawą nadania fabule pewnego rozmachu. Do tej pory narracja koncentrowała się na detalach (np. roli i pozycji Kościoła w tomie drugim) lub była zbyt uproszczona. Teraz, gdy realia zostały już z grubsza zarysowane, a postaciom nadano wyraz, możliwe jest zwiększenie fabularnego rozmachu. To nadal dość kameralna historia – chociaż i tak przerastająca barki typowego trzynastolatka – ale niepozbawiona swego rodzaju ikry.

Tytułem podsumowania tradycyjny dylemat: czy osoba już niemal w wieku chrystusowym może wiarygodnie ocenić książkę dla osoby przynajmniej o połowę młodszej? Raczej nie, bo bazuje jedynie na zatartych wspomnieniach. Jeśli jednak – mimo cokolwiek drażniących uproszczeń – spędza przy niej przyjemnie czas, to nie ma oporów z podsunięciem jej właściwemu czytelnikowi.