„Podróż do Indii”

Grzegorz Ciechowski

Już lektura poprzedniej książki Jakuba Ćwieka „Chłopcy 2. Bangarang” pokazywała, że autor porzuca lekkie rozrywkowe klimaty na rzecz wygrywania poważniejszych tonów. Bezpowrotnie zniknęła gdzieś dziecinna niewinność, a jej miejsce zajął trudny świat dorosłych. Jednakże było to dopiero preludium.

„Chłopcy. Zguba” rozpoczyna się od prawdziwego trzęsienia ziemi. Samochodowy wypadek, któremu ulega Dzwoneczek, powoduje, że cały świat wykreowany przez Ćwieka drży w posadach. W świetle nowych faktów czytelnik zaczyna się zastanawiać, czy Nibylandia była prawdziwym miejscem, a może jedynie wytworem wyobraźni chorej kobiety. Wystarczy jednak jedno pochopnie wypowiedziane zdanie, aby magia powróciła.

O ile w stosunku do poprzednich książek cyklu porównanie do „Synów Anarchii” traktowałem z przymrużeniem oka, to „Chłopcy. Zguba” aż zbytnio upodabniają się do amerykańskiego serialu. Ćwiek serwuje czytelnikom piorunujący koktajl przemocy i seksu. Gwałty, morderstwa z zimną krwią, manipulowanie ludźmi czy zdrada są teraz typowymi elementami życia bohaterów. Klimat opowiadanej historii staje się przez to ciężki, a w kilku momentach wręcz przytłaczający. Wprawdzie nadal mamy do czynienia z książką rozrywkową, ale różni się zasadniczo od poprzednich części cyklu.

Na szczęście dla wielbicieli starych klimatów Ćwiek nie zrezygnował całkowicie z ciut lżejszych przerywników. Przygody Kędziora (vel Marka Kędzierskiego) i jego syna Kubusia stanowią przyjemną odskocznię od głównego wątku książki, ale też pokazują, jak duże zmiany zaszły w wykreowanym uniwersum. Kiedyś walka z potworami czy jazda Skrótem odgrywały w nim główną rolę, teraz stanowią jedynie dodatek.

Trudno jest mi powiedzieć, w którą stronę podąża autor, ale niepokojący wydaje mi się fakt, że coraz cieńsza granica dzieli bohaterów pozytywnych i negatywnych. Oczywiście już poprzednie książki (opowiadanie „Kto się przezywa”) pokazywały, że Zaginionym Chłopcom bliżej jest do Hells Angels niż do skrzydlatych przyjaciół Lokiego, ale pewne granice były zachowane. Ich poszczególne czyny można było wytłumaczyć swoistym kodeksem honorowym czy tzw. mniejszym złem. Tymczasem działania podjęte przez Dzwoneczka w „Zgubie” trudno zaliczyć do kategorii tych dobrych; być może koniecznych, ale na pewno nie dobrych. Tylko że przekroczenie pewnych granic powoduje, iż już nic nie będzie takie samo jak przedtem.

„Chłopcy. Zguba” to znakomita kontynuacja cyklu. Pisarz logicznie rozwija fabułę, a pewne wydarzenia z wcześniejszych tomów dopiero teraz nabierają znaczenia. Powracają również dawno zapomniani bohaterzy, którzy dostają okazję do odegrania nowych lub kontynuowania starych ról. Widać w tym, że cała historia jest przemyślana, a autor z góry wie, gdzie chce nas zawieść.

Ciekawe dokąd za rok zaprowadzi nas Ćwiek? Gdzieś na horyzoncie opisanych zdarzeń czytelnik dostrzeże nowe zagrożenia, ale i nadzieję na szczęśliwe zakończenie opowieści o Dzwoneczku i jej chłopcach. Tylko dlaczego w happy end nie wierzę?