Morgan, Richard - "Modyfikowany węgiel"

NAST.pl

Komiks

Facebook

Forum

Strona główna Zapowiedzi Recenzje Imprezy Konkursy Wywiady Patronaty Archiwum newsów Artykuły i relacje Biblioteka Fragmenty Galerie Opowiadania Redakcja Zaprzyjaźnione strony

Zaloguj się tutaj! | Rejestruj

Patronat

McDonald, Ian - "Hopelandia"

Nayler, Ray - "Góra pod morzem" (niebieska)

Ukazały się

Sullivan, Michael J. - "Epoka legendy"

Stewart, Andrea - "Cesarzowa kości"

Wagner, Karl Edward - "Kane. Bogowie w mroku"

Howard, Robert E. - "Conan. Księga druga"

Kukiełka, Jarosław - "Kroczący wśród cieni"

Gray, Claudia - "Leia. Księżniczka Alderaana"

Le Fanu, Joseph Sheridan - "Carmilla"

Henderson, Alexis - "Dom Pożądania"

Linki

Morgan, Richard - "Modyfikowany węgiel"

Wydawnictwo: ISA
Cykl: Takeshi Kovacs
Tytuł oryginału: Altered Carbon
Tłumaczenie: Marek Pawelec
Data wydania: 2003
Wydanie: I
ISBN: 83-88916-91-2
Liczba stron: 512
Cena: 28 zł
Tom cyklu: 1

Morgan, Richard - "Modyfikowany węgiel"

Książki wydawnictwa ISA nie reprezentują wysokiego poziomu literackiego, toteż było pewną niespodzianką ogłoszenie przez ISĘ planów przedstawienia czytelnikom ponoć obiecującego autora, Richarda Morgana. Reklama zdążyła go określić mianem wschodzącej gwiazdy science fiction doskonale czującej się w konwencji cyberpunkowej. Niestety marketingowcy i tym razem przesadzili. Morgan stara się tworzyć oryginalną wizję przyszłości, w której człowiek za pieniądze jest w stanie uzyskać wszystko, włącznie z nieśmiertelnością. Problem dotyczy słowa "oryginalna".

Przed półwieczem powstała powieść uznawana przez wielu krytyków, od Blisha i Knighta poczynając, za jedno ze szczytowych osiągnięć klasycznej SF. Mowa tu o dziele Alfreda Bestera "Gwiazdy moje przeznaczenie", w której można się doszukać początków cyberpunku. Pod względem i klimatu, i głównego bohatera Richard Morgan idzie w jej ślady – proponuje czytelnikowi obraz hektycznej przyszłości rządzonej przez kastę magnatów przemysłowych. Bohater Morgana, Takeshi Kovacs, jest wyrzutkiem wykorzystującym swe nadzwyczajne możliwości w sposób całkowicie amoralny. Niestety, brak mu jest przy tym głębi Gullivera Foyle'a stworzonego przez Bestera. Kovacs przypomina maszynę do zabijania, a autor nie potrafi przekonująco uzasadnić jego charakteru motając się w bezproduktywnych i de facto bezsensownych opowieściach o sztucznym wspomaganiu ciała.

Konsekwencją powyższego jest duża liczba scen walki i przemocy. Wynikałoby z nich, że zdaniem Morgana ludzkość ma w sobie wrodzoną skłonność do rozwiązywania konfliktów sposobami jaskiniowymi. Trup sypie się niemal tak gęsto, jak w "Człowieku demolce". Przy tym świat Morgana jest dwupłaszczyznowy – pod lukrem manier i rzekomej cywilizacji spoczywa warstwa pierwotnych instynktów oraz brutalnej walki o byt. Jest to wyraźnie widoczne również w strukturze społecznej tej Ziemi, ponieważ klasy ubogie tracą tu wszelkie zahamowania i wszelką moralność. Aby przeżyć, ludzie są skłonni uczynić bezwzględnie wszystko. Jest to wizja głęboko antyhumanistyczna i antyspołeczna, zakładająca dogłębny rozkład znanych nam wartości oraz instytucji społecznych.

Niestety styl pisarski Morgana współgra z przyjętymi przezeń założeniami o kształcie naszej przyszłości. Akcja jest prowadzona w sposób bezładny, nieoszczędny. Liczne opisy, zwłaszcza starć i miejsc występku, można spokojnie było pominąć, gdyż wprowadzają mnóstwo chaosu. Widać niedoświadczenie autora, który nie będąc w stanie stworzyć legionu barwnych postaci wypełnia karty książki dziesiątkami postaci epizodycznych, z których czytelnik zapamiętuje głównie nazwisko. Ani Kovacs, ani jego pracodawca i adwersarz zarazem Bancroft nie wzbudzają wielkich emocji, nie imponują tym bardziej złożoną konstrukcją psychologiczną. Morgan sprowadza prawa sterujące ludzkim zachowaniem do konieczności realizacji potrzeb najniższych rzędów, w szczególności seksualnych. Efekt końcowy takiego wąskiego rozumienia ludzkich motywów jest drętwy i zwyczajnie mało wiarygodny. W dodatku finał zdradza niekonsekwencje w kreacji obydwu głównych bohaterów.

Nie należy jednak przekreślać wysiłku Morgana. Prezentuje on pewną ścieżkę rozwoju cywilizacji informacyjnej, pewien scenariusz pesymistyczny. Na jego tle umieszcza niepozbawioną logiki intrygę kryminalną. Przyjmując jego założenia za dobrą monetę – co jest moim zdaniem bardzo dyskusyjne – można mieć zastrzeżenia głównie do jakości pisarstwa oraz do finału. Otrzymujemy więc niezłe czytadło do pociągu, nie wymaga wielkiego zastanowienia i wielkich refleksji nad treścią. Mam wrażenie, że celem autora nie było przedstawianie drogi rozwoju społeczeństwa przyszłości ani ostrzeganie przed konsekwencjami informatyzacji życia, a właśnie sprzedanie dobrej książki, którą można szybko przeczytać i niekoniecznie zapamiętać. Ten cel Richard Morgan przynajmniej częściowo zdołał osiągnąć, a książka dowodzi jasno, iż wielkim pisarzem pozostaje tylko w tekstach reklamowych z okładki.

Ocena: 5/10
Autor: Bleys

Dodano: 2006-03-24 13:08:46

Komentarze

Sortuj: od najstarszego | od najnowszego

Gavein - 13:14 26-11-2007
Pozwolę sobie nie zgodzić się z recenzentem i przyznać książce solidne 8/10. Zarzuty, że autor przedstawia gatunek ludzki jako posiadający "wrodzoną skłonność do rozwiązywania konfliktów sposobami jaskiniowymi" wydaje mi się oderwanym od rzeczywistości filozofowaniem. Kovacs żyje w świecie przyszłości, niezbyt przyjaznym i moralnym i niewątpliwie posiada konstrukcję psychologiczną, moim zdaniem wiarygodną i znajdującą uzasadnienie w otaczającej go rzeczywistości. A rozczarowanie autora recenzji wynikające z faktu, że "Morgan sprowadza prawa sterujące ludzkim zachowaniem do konieczności realizacji potrzeb najniższych rzędów, w szczególności seksualnych" dla mnie, miłośnika potrzeb najniższych rzędów, w szczególności seksualnych, jest perwersyjnie zabawne:)

Thorin - 16:44 04-07-2015
serwis przeczytane.org jeszcze bardziej docenił tą powieść. Otrzymała solidne 9/10 i ocenę jednej z najlepszych powieści SF wydanych po roku 2000! I wypada się mi z tą oceną zgodzić. tutaj link:

http://www.przeczytane.org/richard-morgan-modyfikowany-wegiel_/

Komentuj

Artykuły