Szukają czegoś, co wypełni im czas.

Jakub Ćwiek lubi zaskakiwać. Wydawałoby się, że kiedy po wielu perypetiach zakończył przygodę z „Kłamcą”, jego uwagę zaprzątnie kontynuacja „Ofensywy szulerów” lub „Krzyża Południa”. Nic z tych rzeczy. Niespodziewanie z piskiem motocyklowych opon w księgarniach pojawili się „Chłopcy”.

O ile jednak w wypadku książki o Jeremiahu Crossie Ćwiek stworzył coś zasadniczo różniącego się od dotychczasowej twórczości, tutaj postawił na sprawdzone rozwiązanie. Zamiast powieści – zbiór połączonych opowiadań, w miejsce steampunku – połączenie elementów realistycznych i baśniowych wzbogacone o popkulturowe podteksty.

Jest ich siedmioro: sześciu twardzieli i ich mamusia. Do tego grupa dzieciaków, którzy dopiero muszą sobie zasłużyć na miano „chłopców”. Miłośnicy piwa, szybkiej jazdy i ostrych panienek. Dla nich nie ma rzeczy niemożliwych, a prawo istnieje tylko po to, żeby je łamać. Czyżby wzorcowy gang motocyklowy à la Synowie Anarchii? Nie do końca – bo ilu prawdziwych harleyowców ma swe korzenie w bajce o Piotrusiu Panie?

Początek to standardowe wrzucenie na głęboką wodę. Dzieje się bardzo dużo, napad na przydrożny bar, teleportacja, gorzkie łzy, ale podobnie jak główna bohaterka opowiadania nie jesteśmy w stanie dużo z tego ogarnąć. Później zresztą nie jest dużo lepiej. Autor nie gra z czytelnikami w otwarte karty i zamiast prostych odpowiedzi preferuje niedomówienia. Od czasu do czasu rzuca jedynie okruszki wiedzy, które odnalezione i połączone tworzą zarys układanki; przy założeniu, że nie są to fałszywe tropy. W rezultacie, kończąc lekturę, nie jesteśmy dużo mądrzejsi niż na początku. Można mieć tylko nadzieję, że nagromadzenie niewyjaśnionych tajemnic to nie wynik braku pomysłów, a zamierzony efekt.

Zastosowana przez Ćwieka konstrukcja książki, zbiór opowiadań tworzących większą całość, w wypadku „Chłopców” sprawdza się idealnie. Poszczególne teksty ukazują różne aspekty życia „gangu” (opieka nad sierotami, nielegalne interesy), a także służą prezentacji kolejnych członków i ich problemów. Chwała przy tym autorowi, że udało mu się przydać każdemu z bohaterów odrobinę indywidualizmu. Przeklinający jak szewc Kędzior, targany wspomnieniami Kruszyna czy budzący grozę Stalówka niby są podobni pod względem zachowania, ale równocześnie różnią się charakterem i podejściem do życia.

Chociaż książka Ćwieka należy zaliczyć do fantastyki rozrywkowej, to nie brakuje w niej poważniejszych akcentów. Beztroskie życie motocyklistów przeplatane jest wydarzeniami tragicznymi, co jakiś czas na horyzoncie pojawiają się cienie przeszłości. Nie brakuje też, umiejętnie wplecionych w fabułę przemyśleń o odkupieniu win czy dorastaniu.

Warto również zwrócić uwagę, że w porównaniu z poprzednimi książkami, szczególnie z cyklem o Lokim, pisarz wyraźnie zmniejszył liczbę popkulturowych nawiązań występujących w tekście. O ile wcześniej stanowiły one często sztukę dla sztuki, zabieg powodowany chęcią zabłyśnięcia erudycją, w wypadku „Chłopców” jest to dużo mniej odczuwalne. Oczywiście nie zabrakło przeróbek cytatów czy aluzji do znanych filmów, ale jeśli już takowe występują, w większości wypadków nie bez powodów, mając fabularne podstawy.

Jak każdy zbiór opowiadań, książka ma punkty mocne („Co było a nie jest”, „Będziesz to prać”), jak słabsze („Pobite gary!”). Na siłę można przyczepić się do niewykorzystania potencjału niektórych bohaterów (Bliźniacy) czy paru słabszych scen (seks w lesie). Ogólnie jednak prezentowane teksty stoją na dobrym poziomie, a różnorodność fabularna i klimatyczna skutecznie zaciera ewentualne niedoróbki.

Reasumując, „Chłopcy” to kawał solidnej rozrywkowej fantastyki. Ciekawy pomysł wyjściowy został podparty wartką fabułą i charyzmatycznymi postaciami. Nie zdarza mi się często, by po skończeniu książki, mieć nieodpartą ochotę na ciąg dalszy, a tak właśnie stało się w wypadku najnowszego dzieła Ćwieka. Mam nadzieję, że autor nie każe nam zbyt długo czekać na kolejne przygody Zagubionych Chłopców.

PS:

Duże brawa dla Roberta Adlera, którego ilustracje świetnie komponują się z treścią opowiadań. A galeria postaci na końcu książki to mistrzostwo świata.