NAST.pl
 
Komiks
  Facebook
Facebook
 
Forum

  RSS RSS

 Strona główna     Zapowiedzi     Recenzje     Imprezy     Konkursy     Wywiady     Patronaty     Archiwum newsów     Artykuły i relacje     Biblioteka     Fragmenty     Galerie     Opowiadania     Redakcja     Zaprzyjaźnione strony   

Zaloguj się tutaj! | Rejestruj

Patronat

Bordage, Pierre - "Paryż. Lewy brzeg"

Le Guin, Ursula K. - "Lawinia" (wyd. 2023)

Ukazały się

Nayler, Ray - "Góra pod morzem" (czarna)


 Nayler, Ray - "Góra pod morzem" (niebieska)

 Kingfisher, T. - "Cierń"

 Howard, Robert E. - "Conan. Księga pierwsza"

 Maas, Sarah J. - "Dom płomienia i cienia"

 Lloyd Banwo, Ayanna - "Kiedy byłyśmy ptakami"

 Jadowska, Aneta - "Tajemnica domu Uklejów"

 Sablik, Tomasz - "Mój dom"

Linki

Castle, Mort - "Obcy"
Wydawnictwo: Replika
Tytuł oryginału: The Strangers
Data wydania: Wrzesień 2008
ISBN: 978-83-60383-70-4
Oprawa: miękka
Format: 120 x 200 mm
Liczba stron: 296
Cena: 29,90



Castle, Mort - "Obcy"

„Oto nasz świat panowie i panie, w którym ludzi ogarnia nagle straszliwie szaleństwo. To ohydne, choć odosobnione przykłady morderczego otępienia. Ale bez dwóch zdań dobrze, że umysły owych wariatów są na tyle zwichrowane, że ci ludzie nie potrafią łączyć się w większe grupy! Wtedy dopiero, cholera, rzeczywiście zmieniliby nasze życie w piekło, nieprawdaż?”1)

Tymi przewrotnymi słowami kończy się jedno z opowiadań Morta Castle z zbiorku „Księżyc na wodzie”, jaki poprzednio recenzowałem i oceniłem wysoko. Przywołuje je z konkretnego powodu – opowiadanie to (z roku 1994) jest zminiaturyzowaną wersją wcześniejszej (rok 19842)) powieści „Obcy”. Castle w przedmowie „Księżyca...” charakteryzowany był jako mistrz krótkiej formy, podczas gdy w przypadku recenzowanej książki wydawca przytacza opinię „[...] jego talent jako twórcy horrorów, najlepiej chyba widać w powieściach”. Mnie jako recenzenta taka wewnętrzna sprzeczność cieszy, ponieważ mogę wokół niej zbudować cały tekst, ostatecznie wyrażając swoje zdanie.
Widzicie świat i społeczeństwo go zamieszkujące, wraz z zasadami, jakie je konstytuują – czasem zdarzają się oczywiście wykroczenia czy nawet zbrodnie, można jednak ogólnie powiedzieć, że jest to margines ludzkich zachowań, w dodatku margines, przeciw któremu stosuje się różnego rodzaju sankcje. Nie widzicie jednak Obcych – wilków w owczej skórze, mających za nic wspomniane zasady. Co więcej – uwielbiają mordować i zadawać ból. Daleko im jednak do klasycznych psychopatów; są doskonale zakamuflowani, co więcej współpracują z sobą. Oczekują z niemal religijną wiarą i czcią na swój czas – kiedy to będą mogli zrzucić wszelkie maski.
Od samego początku wiemy, że Michael Louden jest Obcym. Widzimy, jak prowadzi życie typowe dla białego kołnierzyka z klasy średniej – praca, dom, żona, dwójka dzieci. Na dłuższą metę przewidywalna i mecząca jest jego narracja, która sprowadza się do wygrywania dysonansu między tym, co Michael mówi („Naprawdę wspaniale”,) a co myśli („Kontynuuj, ty głupia suko”). Nie lepiej jest z fragmentami opowiadanymi przez żonę i teściową głównego bohatera – narracja sprowadzająca się do ciągle narastającego stanu „złych przeczuć”. Zachowano pewną naturalność i płynność zmiany postaw, natomiast sama obserwacja tego procesu nie jest zbytnio fascynująca. Znając od początku sekret głównego bohatera, postrzegamy działania jego żony jako „motanie się” a każde zdarzenie, komentowane podwójnie z ludzkiej i obcej perspektywy, przeciąga lekturę.
Ostatnio morderczy „obcy w obcym kraju” są chwytliwym tematem. Przekonał się o tym Jeff Lindsay pisząc „Demony dobrego Dextera”, które większość z was kojarzy zapewne ze zrobionego na ich podstawie serialu telewizyjnego. Być może Lindsay wzorował się na powieści Castle’a – ustrzegł się jednak paru naciągnieć, jakie widać w prozie autora „Księżyca na wodzie” – przykładowo zinfantylizowania zła. Autor podkreśla to zawsze grubą kreską – szczególnie w monologach wewnętrznych i rozmowach między Obcymi. I przy tym całym nacisku na przedstawienie ich od jak najciemniejszej strony, paradoksalnie Obcy wcale nie są tacy obcy – brak tu alternatywnej moralności czy wręcz niewyjaśnianości ich motywów, co budziłoby dreszcz. Jest zło, ale takie które możemy sobie w jakiś sposób wytłumaczyć, zracjonalizować. Elementem stricte z dziedziny fantastyki/parapsychologii jest kwestia istnienia aur, po których można zidentyfikować swoich – wątek dla książki ważny, ale właściwie nie eksploatowany.
„Obcy” to proza na wskroś amerykańska, napisana niemal trzy dziesięciolecia temu, co widać na poziomie detali, odniesień do kultury popularnej, podejścia do nauki (psychologia). Ponadto, mimo profesjonalnego warsztatu autora, widzę również słabą korektę, brakujące literki i tym podobne. Mimo że na końcu książki czeka drobna niespodzianka, trudno mi zmienić całościową ocenę – „Obcy” to bardzo przeciętna powieść. Na podstawie porównania zbiorku opowiadań i powieści Castle’a, zdecydowanie przychylam się do tej przywoływanej opinii z początku recenzji, która przedstawia autora jako mistrza krótkich form. Recenzowana powieść raczej mnie zmęczyła i chyba dobrze, że autor wyciągnął z niej de facto najlepsze elementy, z których później stworzył opowiadanie „Wiadomość”. Polecam jego lekturę w pierwszej kolejności i dopiero, jeśli ktoś będzie miał ochotę na więcej, sięgnięcie po powieść.



1) „Wiadomość” ze zbiorku „Księżyc na wodzie”, strona 186.

2) Daty wydania utworów zaczerpnąłem z Wikipedii.




Autor: Adam Ł Rotter


Dodano: 2010-04-02 18:24:02
Komentarze
-Jeszcze nie ma komentarzy-
Komentuj


Artykuły

Plaża skamielin


 Zimny odczyt

 Wywiad z Anthonym Ryanem

 Pasje mojej miłości

 Ekshumacja aniołka

Recenzje

Hoyle, Fred - "Czarna chmura"


 Simmons, Dan - "Modlitwy do rozbitych kamieni. Czas wszystek, światy wszystkie. Miłość i śmierć"

 Brzezińska, Anna - "Mgła"

 Kay, Guy Gavriel - "Dawno temu blask"

 Lindgren, Torgny - "Legendy"

 Miles, Terry - "Rabbits"

 McCammon, Robert - "Królowa Bedlam"

 Simmons, Dan - "Czarne Góry"

Fragmenty

 Mara, Sunya - "Burza"

 Mrozińska, Marta - "Jeleni sztylet"

 Brzezińska, Anna - "Mgła"

 Rothfuss, Patrick - "Wąska droga między pragnieniami"

 Clarke, Arthur C. & Lee, Gentry - "Ogród Ramy"

 Sablik, Tomasz - "Próba sił"

 Kagawa, Julie - "Żelazna córka"

 Pratchett, Terry - "Pociągnięcie pióra. Zaginione opowieści"

Projekt i realizacja:sismedia.eu       Reklama     © 2004-2024 nast.pl     RSS      RSS