Patronat
Wells, Martha - "Protokół buntu. Strategia wyjścia"
LaValle, Victor - "Samotne kobiety"
Ukazały się
Seliga, Aleksandra & Kujawska, Katarzyna - "Serce kniei"
King, Stephen - "Chudszy" (2024)
Le Guin, Ursula K. - "Ziemiomorze. Wydanie rozszerzone" (2024)
Lovecraft, Howard Phillips - "Listy wybrane 1906-1927"
Szostak, Wit - "Oberki do końca świata"
Gwynne, John - "Cień bogów"
Gołkowski, Michał - "Mykoła"
Dukaj, Jacek - "Linia oporu"
Linki
|
|
|
Wydawnictwo: Prószyński i S-ka Cykl: Świat DyskuKolekcja: Nauka Świata DyskuTytuł oryginału: The Science of Discworld III: Darwin's Watch Tłumaczenie: Piotr W. Cholewa Data wydania: Luty 2009 ISBN: 978-83-7648-010-7 Oprawa: miękka Format: 142 x 202 mm Liczba stron: 288 Cena: 29,90 zł Rok wydania oryginału: 2005 Tom cyklu: 3
|
Ewolucjonizm kontra kreacjonizm. Część n-ta
Seria „Nauka Świata Dysku” jest ciekawym pomysłem. W przystępnej formie prezentuje (głównie fanom twórczości Terry’ego Pratchetta) przegląd ważniejszych teorii naukowych z wielu dziedzin. By czytelnika całkowicie nie zanudzić, rozdziały popularnonaukowe są poprzedzielane lżejszymi wstawkami pisanymi przez brytyjskiego autora. Opowiadają one o tym, jak magowie z Niewidocznego Uniwersytetu stworzyli przypadkowo Świat Kuli – czyli nasz Wszechświat. Ich działania i odkrycia korespondują z zagadnieniami omawianymi przez Stewarta i Cohena.
Podobnie jak w poprzednich częściach, w „Nauce Świata Dysku III” fragmenty dyskowe nie stoją na najwyższym poziomie i przechodzi się obok nich obojętnie. Ot, taki niezobowiązujący przerywnik między poważnymi (choć pisanymi z przymrużeniem oka) rozdziałami. Ważniejsze – i ciekawsze – są właśnie one. Na ich omówieniu się skoncentruję.
Odnoszę wrażenie, że autorzy tym razem nie mieli za bardzo pomysłu, co uczynić tematem przewodnim książki. Podtytuł sugeruje, że miałaby to być teoria ewolucji. Faktycznie, działalności Darwina poświęcono wiele miejsca, ale w wielu miejscach stanowi ona jedynie pretekst do zajęcia się zupełnie inną tematyką. Z drugiej strony ta część „Nauki Świata Dysku” wydaje mi się najmniej świeża, nowatorska. Część poruszanych zagadnień była omawiana już we wcześniejszych częściach, a nawet rozdziały dyskowe mają liczne nawiązania do „Ostatniego kontynentu”. Jeśli więc ktoś dobrze pamięta te książki, miejscami może się nudzić przy lekturze.
Podejściem do ewolucji zaprezentowane przez autorów rozczarowuje. Oczekiwałem nowoczesnego podejścia wychodzącego od doboru naturalnego czy innych pomysłów Darwina i mu współczesnych, a następnie płynne przejście do zdobyczy współczesnej nauki, z genetyką na czele. W książce jednak znacznie więcej miejsca poświęcono zagadnieniom historycznym, z naciskiem na charakterystykę epoki wiktoriańskiej i rolę Darwina w zmianach świadomościowych jemu współczesnych. Autorzy w pewnym momencie krytykują grono naukowców omawiających na jakimś panelu zagadnienia na poziomie szkolnym zamiast zajęcie się najnowszymi teoriami; tymczasem sami prezentują właśnie takie podejście – przynajmniej jeśli chodzi o problematykę ewolucji.
Zresztą cały czas miałem wrażenie, że książka jest jedynie pretekstem do wytoczenia dział i prowadzenia prywatnej wojny przeciwko kreacjonizmowi. To, że te poglądy nadal są obecne i żyją w świadomości społecznej, nie jest tajemnicą 1). Jednakże w książce, która przynajmniej w założeniach ma cel popularnonaukowy, śmiesznym jest poświęcanie aż tak obszernego miejsca pomysłom, które z nauką nie mają nic wspólnego. Wręcz można odnieść wrażenie, że dyskusja nie toczy się na płaszczyźnie nauki, a na poziomie wiary; autorzy czynią z ewolucji własną religię i z zapałem godnym żarliwych kapłanów zabrali się za nawracanie niewiernych. Idea to o tyle chybiona, że (jak sami autorzy w pewnym momencie piszą) jeśli coś zależy od wiary, oprze się racjonalnym argumentom. W efekcie w książce sporo jest bezproduktywnego bicia piany…
Całe szczęście, nie tylko ewolucja zajmuje autorów. O wiele ciekawsze (i kształcące, bo bazujące na bardziej współczesnych teoriach) są rozdziały poświęcone zagadnieniom pojawiającym się w wielu współczesnych powieściach science fiction. Jeśli ktoś ma problemy z połapaniem się w dylematach związanych z podróżami w czasie czy między równoległymi światami, powinien sięgnąć po „Naukę Świata Dysku III”. Czarne dziury, kwanty, teoria strun, m-brany – te wszystkie tajemnicze i dziwnie brzmiące terminy są całkiem przystępnie wytłumaczone dla laika.
Trzecia część „Nauki Świata Dysku” okazała się najsłabszym tomem: nieco wtórnym, a do tego o dosyć specyficznym podejściu do konfliktu na linii ewolucjonizm-kreacjonizm. Choć nie zabrakło interesujących fragmentów popularnonaukowych, to równie dużo miejsca poświęcono mało inspirującym rozważaniom. Nie polecam czytania tej książki w całości, lepiej ograniczyć się do wybranych rozdziałów. Odpuścić można sobie również fragmenty dyskowe, które nie wnoszą wiele do treści i z humorem często są na bakier.
1) Autorzy kilkukrotnie przywołują przykład środkowych stanów, ale przecież i w naszym kraju (w tym na scenie politycznej) podnoszona jest kwestia supremacji kreacjonizmu.
Autor: Tymoteusz "Shadowmage" Wronka
Dodano: 2009-05-13 23:58:59
-Jeszcze nie ma komentarzy-
|
|
|
Artykuły
Plaża skamielin
Zimny odczyt
Wywiad z Anthonym Ryanem
Pasje mojej miłości
Ekshumacja aniołka
Recenzje
McDonald, Ian - "Hopelandia"
antologia - "PoznAI przyszłość"
Chambers, Becky - dylogia "Mnich i robot"
Pohl, Frederik - "Gateway. Za błękitnym horyzontem zdarzeń"
Esslemont, Ian Cameron - "Powrót Karmazynowej Gwardii"
Sanderson, Brandon - "Słoneczny mąż"
Swan, Richard - "Sprawiedliwość królów"
Iglesias, Gabino - "Diabeł zabierze was do domu"
Fragmenty
McCammon, Robert - "Łabędzi śpiew"
Vaughn, S.K. - "Astronautka"
Howey, Hugh - "Pył"
Simmons, Dan - "Lato nocy"
McCammon, Robert - "Pan Slaughter"
Spinrad, Norman - "Żelazny sen"
Wyndham, John - "Poczwarki"
Holdstock, Robert - "Lavondyss"
|