W drugiej na naszym rynku książce o Nicolasie Eymerichu¹⁾ poznajemy wcześniejsze losy niezbyt sympatycznego inkwizytora – a konkretnie początki jego kariery. Na łożu śmierci generalny inkwizytor Aragonii namaszcza Eymericha na swojego następcę. Na nieszczęście dla głównego bohatera, ta nominacja nie jest ważna bez zatwierdzenia przez króla, papieża i justicii. Nicolas musi umiejętnie lawirować pomiędzy możnymi, by uzyskać potwierdzenie swego stanowiska. Zagrywa najmocniejsze, ale i najbardziej charakterystyczne dla inkwizycji karty – zastraszenie i oskarżenie o herezję. Początkowo nawet nie przypuszcza, ile prawdy jest w tych rzucanych na ślepo oskarżeniach. Wśród miejscowych kobiet kwitnie tajemniczy kult, a jego wpływy sięgają aż po najwyższe kręgi władzy.

Na podstawie dotychczasowych dwóch książek o Eymerichu można wyłapać kilka charakterystycznych cech dla Evangelistiego. Zarówno w prowadzeniu intrygi, jak i w kreacji postaci. W najbliższym otoczeniu generalnego inkwizytora tkwi zdrajca, mający wzgląd na plany głównego bohatera. Pojawia się również postać kobieca, której nazwanie femme fatalne byłoby, co prawda, nieco na wyrost, ale to właśnie z jej powodu Nicolas ma największe problemy. Również nie jest nowy konflikt inkwizytora z najważniejszymi osobistościami Aragonii, w czym dużą rolę odgrywa jego bezkompromisowy charakter.

Jednakże najbardziej rzucającą się w oczy właściwością cyklu o Eymerichu jest prowadzenie fabuły kilkutorowo – w różnych miejscach i czasie. Główną rolę odgrywa rzecz jasna wątek inkwizytora, lecz jest on pośrednio spleciony z dwoma innymi – mniej więcej teraźniejszą historią pewnego naukowca, który odkrył teorię, stawiającą na głowie współczesną fizykę i umożliwiającą podróż w czasie, oraz opowieść z przyszłości, w której poznajemy losy pewnego promu czasoprzestrzennego. Choć ich brak nie wpłynąłby ujemnie na wiodący wątek, to są miłym urozmaiceniem (znacznie lepszym niż analogiczne rozwiązanie w „Zamku Eymericha”), mimo że logika i wzajemne powiązania nie są ich silną stroną.

Jak na książkę dziejącą się (przeważnie) w realiach historycznych, zdecydowanie za mało jest elementów uwiarygodniających scenerię. Kilka rzuconych mimochodem imion i nazw własnych to trochę za mało, by odpowiednio odwzorować klimat średniowiecznej Aragonii.

„Nicolasa Eymericha, inkwizytora” czyta się całkiem przyjemnie, na pewno lepiej niż wcześniejszą książkę Evangelistiego. Dzieje się tak za sprawą znacznie ciekawszej fabuły i wątków pobocznych. Nie bez znaczenia jest także mniejsza objętość książki, przez co treść jest bardziej skoncentrowana, a zatem dłużyzny występują znacznie rzadziej. Wszystko to sprawia, że powieść czyta się bez większych zgrzytów, choć wybitną literaturą „Nicolas Eymerich, inkwizytor” z pewnością nie jest. Niemniej jednak, czas mu poświęcony całkowicie stracony nie jest i miejscami można się nawet poemocjonować. Jeśli więc chcecie sięgnąć po jedną z dwóch dotychczasowych książkę Valerio Evangelistiego, wybierzcie właśnie tę.

Przypisy:

¹⁾ Pierwszą książką wydaną przez Znak z tej serii był „Zamek Eymericha”. Co ciekawe, była to szósta powieść opowiadająca o inkwizytorze generalnym Aragonii. Omawiana tutaj „Nicolas Eymerich, inkwizytor” jest pierwszą książką z cyklu.