Osiodłała klacz Moniki i zjechała w dolinę. Sołtys, widząc, że kobieta kieruje się w jego stronę, zaklął. Przez chwilę rozważał, czy nie ukryć się w domu, ale się nie zdecydował. Czuł, że wyłamałaby drzwi i wyciągnęła go siłą spod łóżka... Zatrzymała się w miejscu, gdzie resztki palików wyznaczały linię nieistniejącego od lat płotu.

Nie była wysoka, jednak siedząc na koniu, górowała nad chłopem. Chłodne, niebieskie oczy patrzyły ostro i przenikliwie. Zdjął czapkę i stanął na baczność, skarcił się w myślach, dał sobie „spocznij”, ale spostrzegł, że jego ciało znowu pręży się jak struna.

— Jesteś tu sołtysem? — Przechyliła głowę.

— Jestem. Właściwie to byłem — wykrztusił. — Yyyyy... No bo...

— Wiem — ucięła krótko. — Ile takich zombi macie na stanie? — Spojrzała z odrazą na Macieja, który wymiotował przewieszony przez pobliski płot.

— W Kruszewicach mamy czterech ludziów. — Józef złożył z trudem w miarę poprawne zdanie.

— Cztery osoby — poprawiła go. — Reszta uciekła?

— A na co mieli czekać?

— Na mój powrót. — Uśmiechnęła się olśniewająco.

Strasznie chciało mu się zakląć, ale kobieta trzymała w dłoni szpicrutę i jakoś tak mu się wydało, że jeśli rzuci mięchem, oberwie natychmiast przez łeb.

— Zwołaj na piętnastą zebranie mieszkańców. Obecność obowiązkowa. Macie tu odpowiednią salę?

— O, tamoj klub był. — Wskazał barak z nieco zapadniętym dachem.

— Może być — mruknęła. — Potem postawi się coś lepszego.

— Co powiedzieć ludziom? — zapytał.

Spojrzała na niego zaskoczona. Przygłup jakiś czy co?

— Że mają przyjść — wytłumaczyła raz jeszcze cierpliwie.

— A jak zapytają, po co?

— Odbędzie się zebranie na temat przyszłości wsi i majątku. To i owo chcę tu zmienić. Zapewne będą chcieli poznać moje plany. — Wzruszyła ramionami i spiąwszy konia, odjechała.

Były sołtys poskrobał się po głowie. Od początku wiedział, że będą problemy, ale nie sądził, że aż takie.

Pozostali schodzili się niechętnie, z obawą, ale o oznaczonej godzinie pojawili się na miejscu. Stanisława w towarzystwie kuzynki i Moniki stanęła przed drzwiami baraku i spojrzała z niechęcią na zardzewiałą kłódkę.

— Poproszę klucz — poleciła.

Najlepszą metodą błyskawicznego narzucenia ludziom władzy jest wydanie kompletnie niewykonalnego polecenia. Trafiła bez pudła.

— Zgubiony jeszcze z dziesięć lat temu — wybąkał sołtys.

Kiwnęła głową i spojrzała znacząco na Monikę. Księżniczka uśmiechnęła się i bez trudu wyrwała gołą ręką skobel. Zaszemrali ze zdumienia. Weszli do środka, płosząc myszy, które rzuciły się do panicznej ucieczki. Niewielkie pomieszczenie dawnej świetlicy zawalone było resztkami mebli. Ściany, murowane z pustaków, były kiedyś obite drewnopodobną boazerią. Obecnie pozostały z niej tylko łaty i listwy cokołowe. Kable wyszarpano. Linoleum kryjące pozarywaną podłogę było nieprzyjemnie szare. Betonowy strop znaczyły rdzawe zacieki: żelazne pręty korodowały pomalutku. Przez dwa brudne, zakratowane okna wpadało trochę światła. Mniej więcej jedną piątą sali zajmowała drewniana scena.

— Krzesło — zadysponowała dziedziczka.

Sołtys rzucił się w stronę stosu połamanych mebli, wyszukał taboret, przetarł go ofiarnie własnym rękawem i ustawił na podwyższeniu. Usiadła. Patrzyła teraz na zebranych z góry.

— Wiem, co wam chodzi po głowach — powiedziała. — Wasi przodkowie byli chłopami pańszczyźnianymi mojej rodziny jeszcze przed opuszczeniem Kruszewic Nowych na początku siedemnastego wieku. Znacie nasze rodzinne legendy.

— A jakże. — Brygadzistka Hanka wytarła usta dłonią. — Opowieść o pannie Stanisławie, która zarżnęła męża, napiła się jego krwi i już się nie zestarzała, i nie umarła...

Alchemiczka przechyliła głowę i otaksowała spojrzeniem brudną, starą babę.

— Dziadkowie opowiadali — dodał Maciej. — Ostrzegali, że możesz wrócić, ty wampirzyco...

— Co do męża, należało mu się. — Wzruszyła ramionami. — I nie czuję najmniejszych wyrzutów sumienia. — Twarze pobladły. — Ale co do reszty, mylicie się całkowicie — zaprotestowała z godnością. — Nie jestem wampirem.

— Ja jestem — nagle odezwała się siedząca na parapecie okna Monika i dla potwierdzenia słów strzeliła ssawką.

Mieszkańcy przeżegnali się odruchowo.

— Czego od nas chcesz? — zapytał sołtys. — Krwi? Złota ani pieniędzy nie mamy...

— Majątek wznawia działalność. Potrzebuję pracowników. Dam dobre warunki i nieźle zapłacę. W zamian oczekuję wydajnej pracy.

— A co, znaczy, trzeba by robić? — zainteresował się Heniek.

— Na początek głównie karczowanie krzaków i prace ziemne. Potem trzeba będzie poprawić nawierzchnię drogi, znajdzie się robota przy ciesiołce, ścince drzew i murarce.

— E, to nie dla nas. — Rozczarował się z miejsca.

— A co byś chciał? — Spojrzała na niego badawczo.

— Traktorzystą byłem. — Wypiął dumnie zapadłą pierś. — A i vistulą jeździć umiem.

— Co to, u diabła, jest vistula? — zdumiała się Stanisława.

— Bardzo starego typu kombajn — powiedziała jej kuzynka. — Robili je zanim ruszyła produkcja bizonów. Ostatni widziałam... No, będzie z piętnaście lat temu.

— Sprzętu zmechanizowanego nie będziemy chwilowo używali — dziedziczka zwróciła się do kandydata na pracownika.

— E, to ja nie jestem zainteresowany. A siłą nas nie zagonicie. Pańszczyzna zniesiona. — Poczuł się ciut pewniej.

— W zasadzie tak. — Katarzyna otworzyła teczkę. — Jednak nie do końca. Nabyłyśmy cały majątek, wasze baraki też.

— Baraki, ale nie ludzi — warknął Józwa. — Nasze ulice, wasze kamienice. — Resztki pamięci, nie do końca wypłukanej samogonem, przechowały troskliwie usłyszane kiedyś od dziadka, przedwojenne jeszcze hasełko i wykorzystały je twórczo.

— W sumie na jedno wychodzi. Skoro baraki są nasze, będziecie musieli płacić czynsz. Takie jest prawo. Do tego fundusz remontowy i akumulacyjny.

Tubylcy popatrzyli na nią kompletnie zdumieni.

— Jak to? — wykrztusił ktoś.

— Nie będzie wysoki — uspokoiła ich Stanisława. — Trzysta złotych miesięcznie. Kto nie zapłaci, pół godziny na spakowanie i won. Nie pójdzie dobrowolnie, to wyniesiemy w kawałkach.

Katarzyna syknęła na nią dyskretnie. Kuzynka znowu nieco przesadziła.

— Tak nie wolno — jęknął Heniek. — To nieludzkie. A prawa człowieka to co? Już nam nie przysługują? Odwołamy się do Strasburga! A oni was ustawią.

— A wiecie chociaż, gdzie jest ten Strasburg? — zakpiła.

— Nie musimy nic wiedzieć. Listonosz trafi — mruknął Maciej. — A jaki znaczek nalepić, to na poczcie nam powiedzą!

— I może jeszcze będziecie umieli pozew napisać? — Mało nie parsknęła śmiechem. — A może zrzucicie się po kilka stów na honorarium dla adwokata?

— Nie kpij sobie z prostych ludzi. Szlachetnie urodzonej to nie przystoi — odezwała się Monika po łacinie.

Dziedziczka zacisnęła wargi. Księżniczka miała świętą rację.

— Oczywiście, dopuszczam myśl, że ktoś z was może nie mieć pieniędzy — powiedziała. — Więc postanowiłam, że ci, których nie stać, mogą czynsz odpracować. Spotykacie się jutro o szóstej rano przy ruinach dworu. Każdy ma przynieść własną łopatę. Zgłosicie się u naszej brygadzistki. — Wskazała gestem Monikę. — Powie wam, co macie robić. A jak przez miesiąc wypracujecie więcej niż trzysta złotych, to i wypłata będzie.

— A jak ktoś nie przyjdzie, to ja pójdę po niego. — Księżniczka uśmiechnęła się słodko i znowu strzeliła ssawką. — I nie radzę nikomu zaspać.

— Jeszcze jedno — odezwała się Katarzyna. — Wszystkie bimbrownie będzie trzeba zlikwidować. Cud prawdziwy, że jeszcze się do was policja nie dobrała.

— Eee? — zdziwił się Heniek. — Jak to, zlikwidować?

— Normalnie — mruknęła Stanisława. — A kto przyjdzie pijany do roboty, zostanie dwie godziny dłużej niż pozostali.