Od razu na wstępie uprzedzę: „Sfinks” Robina Cooka to typowa powieść kryminalno-sensacyjna, jeśli zatem nie czytujesz nic poza fantastyką, nie sugeruj się faktem, że jej recenzja ukazuje się na stronach Katedry. Wypadałoby może uprzedzić o czymś jeszcze, ale o tym za chwilę...

Sam tytuł powieści od razu przywodzi na myśl tajemnice grobowców, zabójcze klątwy i przerażające mumie – jednym słowem, zagadki państwa faraonów. I jest jak najbardziej adekwatny do treści – młoda amerykańska egiptolog natrafia w małym sklepiku z antykami na cenny posąg faraona Setiego I. Dalsza akcja przebiega zgodnie z kanonami gatunku: szybko następuje pierwsze morderstwo, wokół bohaterki pojawiają się jakieś dziwne postaci, a przypadkowo odkryta tajemnica nie daje jej spokoju...

Przyznam, że jestem tą książką trochę zawiedziona. Czytałam kilka powieści Cooka i spodziewałam się ciut wyższego poziomu i nieco innej tematyki – pisarz, będący z wykształcenia lekarzem, słynie przede wszystkim ze swoich medycznych thrillerów, tymczasem w „Sfinksie” takich wątków się nie uświadczy. I właśnie o tym fakcie – że nie jest to powieść reprezentatywna dla twórczości Cooka – powinnam też na wstępie uprzedzić.

Trzeba jednak zaznaczyć, że jest to dopiero trzecia w kolejności – po słynnej „Comie” – książka Robina Cooka. Nic więc dziwnego, że nie ma w niej jeszcze tak charakterystycznej dla tego pisarza tematyki, a i niedociągnięcia można złożyć na karb braku doświadczenia.

Nie jest to bowiem książka najlepsza, nawet w swojej klasie. Miłośnika kryminałów zapewne najbardziej zirytuje zbyt szybkie domyślenie się rozwiązania zagadki – i tej sensacyjnej, i tej archeologicznej. Cook podaje je czytelnikowi niemal na tacy, miast zostawiać dyskretne tropy i poszlaki, także od mniej więcej 1/3 książki jest jasne, jaką to niespodziankę szykuje na koniec. Denerwująca jest też absurdalna naiwność głównej bohaterki, przedstawianej przy tym przez autora jako osoba rozsądna i potrafiąca logicznie rozumować – jest w końcu naukowcem. Swoją drogą, wiedza pani doktor o starożytnym Egipcie jest dość zdumiewająco mała, większą powinien mieć uważny widz programów Discovery. Żeby dopiero patrząc na Nil doznać olśnienia, jak ważną rolę odegrał w tworzeniu tej cywilizacji? Trudno też oprzeć się wrażeniu, że opis zachowań i stosunków w Egipcie lat siedemdziesiątych XX wielu jest cokolwiek przejaskrawiony, ale być może z punktu widzenia amerykańskiego turysty tak to właśnie mogło wyglądać.

Podsumowując: jeśli masz ochotę na dobry kryminał w egipskich realiach, doradzałabym na przykład „Śmierć na Nilu” Agaty Christie. Jeśli zaś chcesz zapoznać się z twórczością Robina Cooka, sięgnij po którąś z jego książek o tytule jednoznacznie kojarzącym się z medycyną, bo po „Sfinksie” raczej się do tego autora zniechęcisz.