„Zdrowe zwłoki” to druga z serii nowel o przygodach dwóch nekromantów – Korbala Broacha i Bauchelaina oraz ich wiernego sługi Emancipoora Reese’a. W tej opowieści bohaterowie trafiają w pobliże miasta Dziwo. Panuje w nim kult zdrowia. Władca propaguje ćwiczenia fizyczne, zabronione są wszelkie używki, spożywa się tylko zdrowy pokarm pochodzenia roślinnego. Oprócz tego osoby, które przeżyły groźne wypadki, zostają uznane za święte i ich jedynym zadaniem jest odprawianie modłów. Dla nekromantów panująca w mieście atmosfera jest co najmniej... niezdrowa, więc bez najmniejszych oporów zgadzają się pomóc w obaleniu tego dietetycznego szaleństwa.

Nowela Eriksona zawiera w sobie dosyć banalny morał: nie należy na siłę uszczęśliwiać ludzkości. Człowiek ma prawo sam wybierać swoją drogę życiową, korzystać z wolnej woli. Wszelkie próby odgórnego narzucania bezsensownych praw wcześniej czy później spotka się z oporem, a władza taka zostanie obalona – a przedtem łamanie zakazów stanie się jeszcze większą atrakcją i wyzwaniem. Po lekturze „Zdrowych zwłok” może nasunąć się jeszcze jeden wniosek – należy zawsze sprawdzić, kto stoi za pozornie wspaniałymi ideami i działaniami. Może się okazać, że to, co wydaje się słuszne i wspaniale, może służyć zupełnie innym celom. Zresztą, co tu gadać, wielokrotnie pokazała to już nasza historia...

„Zdrowe zwłoki” są prostą, nieskomplikowaną opowieścią, nie mającą nic wspólnego z wielowątkowością „Malazańskiej Księgi Poległych”. Nawet przy poprzedniej nowelce, „Krwawym tropie”, wypada dosyć blado. Steven Erikson najwyraźniej wytrwale podąża ku zatraceniu się w formie – formie, która ma być czymś na kształt pratchettowskiej satyry. Jednakże Kanadyjczyk nie posiada biegłości Anglika w kreowaniu absurdu, przez co cała opowieść dużo traci. Siłą książek Eriksona był fantastycznie opisany świat i skomplikowana fabuła, a humor był jedynie miłym dodatkiem. Niestety w „Zdrowych zwłokach” to ten ostatni element wychodzi na pierwsze miejsce. Co za dużo, to niezdrowo!

Trochę ponarzekałem, ale „Zdrowych zwłok” wcale źle się nie czyta. Warsztatowo jest to nadal pisarstwo na najwyższym poziomie. Styl noweli jest dopracowany, a całość starannie skomponowana, choć fabuła znacząco odbiega od przyjętych w fantasy schematów. Opowieść słaba jak na Eriksona dla wielu innych pisarzy będzie nadal wzorem nie do doścignięcia....