NAST.pl
 
Komiks
  Facebook
Facebook
 
Forum

  RSS RSS

 Strona główna     Zapowiedzi     Recenzje     Imprezy     Konkursy     Wywiady     Patronaty     Archiwum newsów     Artykuły i relacje     Biblioteka     Fragmenty     Galerie     Opowiadania     Redakcja     Zaprzyjaźnione strony   

Zaloguj się tutaj! | Rejestruj

Patronat

Simmons, Dan - "Modlitwy do rozbitych kamieni. Czas wszystek, światy wszystkie. Miłość i śmierć"

LaValle, Victor - "Samotne kobiety"

Ukazały się

Kingfisher, T. - "Cierń"


 Howard, Robert E. - "Conan. Księga pierwsza"

 Lloyd Banwo, Ayanna - "Kiedy byłyśmy ptakami"

 Jadowska, Aneta - "Tajemnica domu Uklejów"

 Sablik, Tomasz - "Mój dom"

 Pilipiuk, Andrzej - "Czasy, które nadejdą"

 Szmidt, Robert J. - "Szczury Wrocławia. Dzielnica"

 Bordage, Pierre - "Paryż. Lewy brzeg"

Linki

Lem, Stanisław - "Fiasko"
Wydawnictwo: Wydawnictwo Literackie
Data wydania: Maj 2017
ISBN: 978-83-08-06350-7
Oprawa: miękka
Liczba stron: 416
Cena: 39,90 zł



Lem, Stanisław - "Fiasko"

Przybywamy w niepokoju


„Fiasko” to ostatnia powieść w dorobku Stanisława Lema. Po jej publikacji autor „Solaris” napisał jeszcze kilka opowiadań, lecz z powieściopisarstwa wycofał się na dobre. W zasadzie mogło i do powstania „Fiaska” nie dojść, gdyby nie motywacja ekonomiczna, do której przyznał się sam autor. W okresie emigracji - przypadającej na stan wojenny - Lem otrzymał propozycję od niemieckiego wydawcy, w zasadzie zlecenie na napisanie powieści przy znaczącej jak na owe czasy zaliczce. Przyjął zlecenie i w 1986 „Fiasko” ukazało się w Niemczech. Polska wersja ujrzała światło dzienne dopiero rok później. Do napisania powieści Lem wykorzystał swego czasu nieukończone opowiadanie zatytułowane „Las Birnam”, które tu zostało opracowane jako pierwszy rozdział.

Las Birnam pomyślany był jako jeszcze jedna z „Opowieści o pilocie Pirxie”, dlatego „Fiasko” nawiązuje do tego popularnego cyklu. Początkowo towarzyszymy Angusowi Parvisowi, który wyrusza na Tytana w ramach akcji ratowniczej. Chce pomóc zaginionym budowniczym tamtejszej kopani oraz zaginionemu komandorowi Pirxowi. Niestety Parvis niewłaściwie ocenia sytuację. Znajdując się w beznadziejnym położeniu, postanawia samego siebie zahibernować, mając nadzieję, że technika przyszłości pozwoli na jego wskrzeszenie.

Faktycznie tak się dzieje. Po upływie blisko stu lat załoga statku kosmicznego zmierzającego na planetę Kwinta, by nawiązać kontakt z tamtejszą cywilizacją, ratuje jednego zahibernowanego mężczyznę z Tytana. Tożsamość ocalałego pozostaje dla załogi niepewna - nie wiedzą, czy jest to komandor Pirx, czy też niosący mu pomoc Parvis. Sam wskrzeszony nie jest w stanie tego określić i w zasadzie kwestia ta pozostaje sporna przez cały czas. Wobec takiej niewiadomej, mężczyzna przyjmuje przybrane nazwisko - Marek Tempe. Pozostaje na pokładzie statku a nawet staje się kluczową postacią w misji nawiązania kontaktu z Kwintanami.

Lem we „Fiasku” niejako podsumowuje swój dorobek literacki. Mamy tu oczywiste nawiązanie do „Opowieści o pilocie Pirxie”, ale też tematyka kontaktu z obcą cywilizacją - a zwłaszcza aspekt niemożności komunikacji - pojawia się praktycznie od samego początku, to znaczy od „Człowieka z Marsa”, i powraca w „Głosie Pana” czy w „Solaris”. Jednak w przeciwieństwie do „Człowieka z Marsa” i „Głosu Pana” („Solaris” to bardziej złożona sprawa), tu inicjatorami kontaktu są Ziemianie. Tyle tylko, że cywilizacja Kwintan jest Ziemianom niechętna i odpowiedzi udzielać nie chce.

Niewiele wiemy o Kwintanach. Obserwujemy ich reakcje na próby podejmowane przez ziemską załogę, jednak motywacje pozostają domniemane. Tak, jak bohaterom nie udaje się nawiązać kontaktu, tak i czytelnikowi nie udaje się przejrzeć tej cywilizacji. Powód jest prosty: to radykalna inność. Lem od początku nie zgadza się na kosmiczny antropocentryzm, na wyobrażenia obcych będących niedalekimi kuzynami homo sapiens. Jego zdaniem nie ma powodów, by życie w kosmosie przypominało życie na ziemi a ewolucje gatunków zachodziły zbieżnie.

Rozliczenie Lema z prozą artystyczną to nie tylko nawiązania do własnych utworów, ale i do bogatej tradycji literackiej fantastyki naukowej. To rozliczanie ma jednak (znów: podobnie do „Głosu Pana”) wydźwięk krytyczny lub polemiczny. Nawiązując do takich klasyków SF jak Herbert George Wells czy Robert A. Heinlein, Lem pokazuje, że lokowanie ludzkości w charakterze mniej lub bardziej bezbronnej ofiary międzyplanetarnej agresji jest kolejnym przejawem narcystycznego myślenia. Ostatecznie historia ludzkich cywilizacji podsuwa nieco inne scenariusze. I faktycznie, to, co dzieje się w „Fiasku” jest odwróceniem ról: tutaj to Ziemianie nękają mieszkańców Kwinty.

W „Fiasku” dochodzą do głosu zarówno eseistyczne zapędy Lema, jak i jego umiłowanie nauki i futurologii. A zatem czytelnik może się spodziewać rozbudowanych opisów technologii przyszłości oraz filozoficznych refleksji na różne tematy, zarówno społeczne, jak i etyczne. Wszystko w atmosferze kosmicznych wojaży, rzecz jasna. To porcja dobrego science fiction, po której jeszcze większy odczuwa się żal, że wyszła spod ręki mistrza jako ostatnia.



Autor: Aleksander Krukowski
Dodano: 2017-08-04 17:52:27
Komentarze
-Jeszcze nie ma komentarzy-
Komentuj


Artykuły

Plaża skamielin


 Zimny odczyt

 Wywiad z Anthonym Ryanem

 Pasje mojej miłości

 Ekshumacja aniołka

Recenzje

Hoyle, Fred - "Czarna chmura"


 Simmons, Dan - "Modlitwy do rozbitych kamieni. Czas wszystek, światy wszystkie. Miłość i śmierć"

 Brzezińska, Anna - "Mgła"

 Kay, Guy Gavriel - "Dawno temu blask"

 Lindgren, Torgny - "Legendy"

 Miles, Terry - "Rabbits"

 McCammon, Robert - "Królowa Bedlam"

 Simmons, Dan - "Czarne Góry"

Fragmenty

 Mara, Sunya - "Burza"

 Mrozińska, Marta - "Jeleni sztylet"

 Brzezińska, Anna - "Mgła"

 Rothfuss, Patrick - "Wąska droga między pragnieniami"

 Clarke, Arthur C. & Lee, Gentry - "Ogród Ramy"

 Sablik, Tomasz - "Próba sił"

 Kagawa, Julie - "Żelazna córka"

 Pratchett, Terry - "Pociągnięcie pióra. Zaginione opowieści"

Projekt i realizacja:sismedia.eu       Reklama     © 2004-2024 nast.pl     RSS      RSS