„Oblężenie Lankmaru“ to czwarta książka z serii opowiadającej o przygodach dwóch dzielnych herosów – Fafryda i Szarego Kocura. Zarazem jest to jedyna powieść w cyklu, znanego przede wszystkim z opowiadań i nowel. Muszę przyznać, że zmiana formy wyszła na dobre. Kolejne opowiadania wydawały się już podobne do siebie, miejscami ciężko było skoncentrować się na treści, po prostu się nudziły. Powieść jest większą historią, w której nie ma miejsca na powtarzające się schematy (choć na dobrą sprawę można uznać, że konstrukcyjnie składa się z dwóch powiązanych opowiadań). Fabuła jest bardziej rozbudowana i w zarysie przedstawia się następująco:

Lankmarskie statki przewożące zboże giną bez wieści. Ich odbiorca powoli traci cierpliwość i grozi wojną, w razie gdyby kolejny transport nie dotarł na miejsce. Do ochrony konwoju zostają najęci Fafryd i Szary Kocur. Oprócz nich w podróż wybiera się Hisfet, piękna córka jednego z najbogatszych kupców. Zabiera ze sobą dwanaście białych szczurów, potrafiących wykonywać niesłychane sztuczki i wykazujących niemal ludzką inteligencję...

Bohaterom udaje się uratować konwój i odkryć szeroko zakrojony spisek, jednak nikt im nie daje wiary. Mało tego, wrogowie rzucają na nich oszczerstwa, w które skłonny jest uwierzyć władca Lankmaru. Samo miasto przeżywa ciężki okres, jest oblężone. Ale nie jest to jednak typowe okrążenie, wróg przebywa w samym mieście. Potrafi pojawić się w każdym miejscu, nadchodzi po cichu, niezauważony. Mieszkańcy Lankmaru są przerażeni, z lękiem patrzą w cienie w poszukiwaniu błysków mały mieczy, drżą na odgłos pisków...

W „Oblężeniu Lankmaru” Leiber nie jest skrępowany objętością tekstu i dzięki temu pozwala sobie na zamieszczanie dłuższych opisów. Co prawda pobocznych wątków w zasadzie nie ma, akcja cały czas kręci się wokół dwójki bohaterów, ale w powieści znajdują się liczne sceny, na które w krótszej formie nie byłoby miejsca. Wpływa to korzystnie na obraz całości, wzbogaca treść i przykuwa uwagę. Dzięki temu na nowo zainteresowałem się cyklem, który powoli już zacząłem spisywać na straty. Leiber udowodnił w moich oczach, że jest pisarzem wybitnym i warto interesować się jego twórczością. Kończąc „Drogę do skarbu” miałem wrażenie, że, podobnie jak wielu innych autorów, wpadł w pułapkę jednego cyklu i nie będzie potrafił wyrwać się z tego zamkniętego koła, będzie pisał wtórne utwory oparte na tym samym schemacie. Całe szczęście myliłem się.

Podsumowując, czwarty tom przygód Fafryda i Szarego Kocura oferuje pewien powiew świeżości. Co prawda nadal mamy do czynienia z tymi samymi nieustraszonymi bohaterami, ale opis wydarzeń nabrał więcej życia. Dzięki temu czyta się „Oblężenie Lankmaru” z przyjemnością, a nie wypatrując końca, jak to miało miejsce (przynajmniej w moim przypadku) w poprzednim tomie.