NAST.pl
 
Komiks
  Facebook
Facebook
 
Forum

  RSS RSS

 Strona główna     Zapowiedzi     Recenzje     Imprezy     Konkursy     Wywiady     Patronaty     Archiwum newsów     Artykuły i relacje     Biblioteka     Fragmenty     Galerie     Opowiadania     Redakcja     Zaprzyjaźnione strony   

Zaloguj się tutaj! | Rejestruj

Patronat

McCammon, Robert - "Królowa Bedlam"

Howey, Hugh - "Silos" (wyd. 2024)

Ukazały się

Kingfisher, T. - "Cierń"


 Howard, Robert E. - "Conan. Księga pierwsza"

 Lloyd Banwo, Ayanna - "Kiedy byłyśmy ptakami"

 Jadowska, Aneta - "Tajemnica domu Uklejów"

 Sablik, Tomasz - "Mój dom"

 Pilipiuk, Andrzej - "Czasy, które nadejdą"

 Szmidt, Robert J. - "Szczury Wrocławia. Dzielnica"

 Bordage, Pierre - "Paryż. Lewy brzeg"

Linki

Nawrocki, Rafał - "Literatura. Nauka. Herezja. Snerg"
Wydawnictwo: GKF
Data wydania: Grudzień 2011
ISBN: 978-83-931206-5-9
Oprawa: miękka
Format: A5
Liczba stron: 128
Seria: Anatomia Fantastyki #18



Nawrocki, Rafał - "Literatura. Nauka. Herezja. Snerg"

Portret Robota


Fantastyka fantastyką, ale jak – parafrazując tegoroczną kampanię wyborczą – „jak pisać, panie premierze”? Relacja między literaturą a materią finansowo-bytową to temat złożony, ale nieodmiennie ciekawy; bywa, że drażliwy. W polskich warunkach, kraju po eksperymencie, jakim była transformacja ustrojowa, swego czasu dało się zaobserwować wyjątkowe następstwa szybkich zmian polityczno-ekonomicznych na płaszczyźnie literatury fantastycznej. Kryzys gospodarczy końca PRLu (hiperinflacja odbijająca się na państwowych wynagrodzeniach za literaturę) oraz moda głównie na zachodnią fantastykę w początku lat 90. spowodowały, że spora cześć autorów fantastyki wróciła do wyuczonych zawodów, odsuwając pisanie na dalszy plan, bądź w ogóle z niego rezygnując. Nie wszyscy przystosowali się do nowych warunków – autorzy tacy jak Wiktor Żwikiewicz czy Adam Wiśniewski-Snerg, w starym okresie żyjący dostatnio, a nawet rozrzutnie jako pełnoetatowi pisarze, przełom lat 80. i 90. przeżywali ciężko. Ten pierwszy „pochował się za życia”1), podczas gdy autor „Robota” dręczony ciężką depresją popełnił samobójstwo.

Recenzowana pozycja autorstwa Rafała Nawrockiego jest próbą zrozumienia Snerga poprzez jego twórczość. Nieprzypadkowo omawiający stosuje kompozycyjną klamrę, przybliżając: z jednej strony „Robot”, słynny debiut powieściowy, dzięki któremu autor został w latach 70. namaszczony na „następcę Lema”, a z drugiej – utwory wydane pośmiertnie w latach 90., przyjęte niezbyt entuzjastycznie. Całość kończy wywiad ze Stanisławem Wiśniewskim, starszym bratem Snerga, spadkobiercą praw do jego utworów, który naświetla nieco faktów biograficznych (choć jak sam przyznaje, nie byli z bratem sobie bliscy) i zdradza kulisty redagowania niektórych tekstów. Między innymi to, że cześć „odnalezionych” opowiadań stanowi wynik jego pracy polegającej na łączeniu luźnych notatek brata, co autor pracy słusznie nazywać kontrowersyjną praktyką.

Sam Rafał Nawrocki podchodzi do twórczości Snerga z wyraźną fascynacją, ale nie na kolanach – gdy trzeba wskazać miałkość literacką wybranych fragmentów, nazwać naukowe aspiracje, lekko mówiąc, nietrafnymi czy wytknąć im niedopatrzenia, czyni to. Wrażenie robi zwłaszcza szczegółowa analiza „Robota” w części pierwszej, gdzie omawiane są kolejne warstwy powieści, z równorzędnym potraktowaniem każdej z nich. Jest więc i umiejscowienie utworu w tradycji literackiej fantastyki naukowej, znalezienie odniesień do innych dzieł gatunku (ciekawe przyrównanie do P. K. Dicka) i klasyki literatury, omówienie języka powieści, a wreszcie podbudowy naukowej (w konsultacji ze specjalistami). Nie zabrakło również omówienia „teorii nadistot”, która do dziś przywoływana jest często we wszelkich dyskusjach o (nie)możliwości kontaktu między gatunkami o różnych stopniach rozwoju. Autor ponadto punktuje różnice między poszczególnymi trzema wydaniami „Robota”, różniącymi się nieco rozłożeniem akcentów. Podobnie szczegółową analizę autor stara się prowadzić w drugiej części na podstawie „Oro” i „Trzeciej cywilizacji”. Jednak w tym wypadku, mimo starań autora opracowania, omawiana materia wydaje się średnio porywająca.

„Literatura. Nauka. Herezja. Snerg” to bardzo dobra, rzetelna praca, jedna z merytorycznie lepszych, jakie miałem przyjemność recenzować w serii Anatomia Fantastyki. Życzę każdemu badaczowi historii literatury fantastycznonaukowej, by wykazał taką inicjatywę w zdobywaniu informacji jak Rafał Nawrocki. Zwłaszcza, że w tym wypadku – postaci dość tajemniczej, jaką był Wiśniewski-Snerg – musiało być to niełatwe. Mamy zatem cenne opracowanie dla wszystkich zainteresowanych postacią, kryjącą się w cieniu pierwszej powieści – „Robota”.





Autor: Adam Ł Rotter


Dodano: 2012-01-02 01:31:11
Komentarze
-Jeszcze nie ma komentarzy-
Komentuj


Artykuły

Plaża skamielin


 Zimny odczyt

 Wywiad z Anthonym Ryanem

 Pasje mojej miłości

 Ekshumacja aniołka

Recenzje

Hoyle, Fred - "Czarna chmura"


 Simmons, Dan - "Modlitwy do rozbitych kamieni. Czas wszystek, światy wszystkie. Miłość i śmierć"

 Brzezińska, Anna - "Mgła"

 Kay, Guy Gavriel - "Dawno temu blask"

 Lindgren, Torgny - "Legendy"

 Miles, Terry - "Rabbits"

 McCammon, Robert - "Królowa Bedlam"

 Simmons, Dan - "Czarne Góry"

Fragmenty

 Mara, Sunya - "Burza"

 Mrozińska, Marta - "Jeleni sztylet"

 Brzezińska, Anna - "Mgła"

 Rothfuss, Patrick - "Wąska droga między pragnieniami"

 Clarke, Arthur C. & Lee, Gentry - "Ogród Ramy"

 Sablik, Tomasz - "Próba sił"

 Kagawa, Julie - "Żelazna córka"

 Pratchett, Terry - "Pociągnięcie pióra. Zaginione opowieści"

Projekt i realizacja:sismedia.eu       Reklama     © 2004-2024 nast.pl     RSS      RSS