„Zadra” Krzysztofa Piskorskiego, w związku z informacjami zawartymi w opisie, wydawała się pozycją, na którą warto zwrócić uwagę. Opis wywołał skojarzenia z „Wiekami światła” Iana R. MacLeoda. Przez głowę przemknęła nieśmiało myśl, że może oto przede mną polska odpowiedź na książkę brytyjskiego pisarza. W końcu ether od eteru różni się tylko jedną literą, a epoki, w których osadzono fabuły obu książek, nie są zbyt odległe. Dlatego w początkowej fazie lektury wciąż powracały porównania z „Wiekami światła”. A to, na przykład, podobny sposób wprowadzenia czytelnika w historię opowiedzianą w książce, a to – wspomniany ether, który odmienił bieg historii.

Piskorski przenosi nas do XIX wiecznej Francji, gdzie Napoleon dzięki etherowi i swoim zdolnościom utrzymał się przy władzy i panuje nad częścią Europy. Ether odkrył przed cywilizacją Nową Europę, kopię świata, który znają mieszkańcy tamtej epoki, z tym że kopię dziką i prawie opuszczoną. Świat ten poznawać będziemy głównie dzięki pułkownikowi Stanisławowi Tycowi, polskiemu oficerowi francuskiej armii. Napoleon zaniepokojony pogłoskami o próbach zawładnięcia przez wrogie państwa możliwościami, jakie daje ether, postanawia wysłać armię do Nowej Europy. Przez tę decyzję Tyc wyrwany zostaje ze swego sielskiego codziennego życia. W tym samym czasie Dalmont, młody naukowiec, daje się wplątać w pozornie niewinną sprawę, która jednak po jakimś czasie z uwagi na pewne wydarzenie, zmienia jego spokojne życie.

Mocną stroną „Zadry” okazała się fabuła. Mamy dwa główne wątki, a gdyby się zastanowić, to może nawet dwa i pół. Najważniejsze dla powieści są historie Stanisława Tyca i Maurice’a Dalmonta. To perypetie tej dwójki najczęściej śledzimy. Do tego dochodzi historia Natalie, jednak w tym przypadku można postawić zarzut, że niewiele wnosi do fabuły. Choć w ramach usprawiedliwienia wypada zauważyć, że prolog daje nadzieję na zmianę tej sytuacji w drugim tomie powieści. Jest jeszcze sporo wątków pobocznych, dzięki którym zyskujemy więcej informacji o intrydze. Wiąże się z tym też pewna obawa, czy autor poradzi sobie w drugiej części z ich sensownym pozamykaniem. Fabule powieści nie mam praktycznie nic do zarzucenia, ponadto czyta się książkę z przyjemnością, nic podczas lektury nie zgrzyta. Wprawdzie zwroty akcji nie zaskakują tak, jak pewnie chciałby tego autor, ale to jeszcze nie powód, by narzekać.

Sprawy mają się jednak inaczej z tym, co mogło okazać się najmocniejszą stroną powieści Piskorskiego, a okazało się tylko dobrze opisanym tłem wydarzeń. Zbyt mało miejsca autor poświęcił etherowi; otrzymaliśmy tylko skrawki informacji, jak wpłynął on na życie ludzi. Nie dowiadujemy się, czy więcej było z niego pożytku, czy wręcz przeciwnie. Nie wiemy, czy wpłynął on w jakikolwiek sposób na system społeczny. Brakło mi też bardziej szczegółowego odmalowania świata przedstawionego. Zwłaszcza Nowej Europy, która otwierała przed autorem możliwości wykreowania żywego, fascynującego świata. Listy Tyca do Natalie, jego narzeczonej i siostry Maurice’a Dalmonta oraz opisy oficera Legii Nadwiślańskiej to trochę za mało. Pochwalić zaś trzeba umiejętną, lekką stylizację na język z epoki i postacie pierwszoplanowe, które autor nakreślił w przekonujący sposób. Nie zlewają się one w jeden typ bohatera, pozostają rozróżnialne. Można się z nimi solidaryzować, można też czasem przeklinać naiwność czy nierozsądne posunięcie. Trochę gorzej jest z bohaterami drugoplanowymi, choć i tutaj uda się wyróżnić ciekawe kreacje – choćby Elenę Rostov, rosyjską arystokratkę mieszkającą w Paryżu, doskonałą dyskutantkę o bystrym umyśle.

W chwili gdy porzuciłem próby porównania „Zadry” do „Wieków światła”, zacząłem dostrzegać więcej pozytywów. Nie pierwszy raz przekonuję się, że oczekiwania, jakie żywi się wobec tekstu przed lekturą, potrafią zaważyć na końcowej ocenie. Pierwsza część „Zadry” to dobra przygodowa książka, urozmaicona steampunkową konwencją. Bez fajerwerków, ale czas jej poświęcony nie będzie zmarnowany.